Т?рбиелік іс шара сценарий студенттерге

Астана қаласының Білім басқармасы

Астана қаласы әкімдігінің «Көпбейінді колледжі» МКҚК

Келісемін: Бекітемін:

Директордың Директордың

ОӘЖ жөніндегі орынбасары оқу-ісі жөніндегі

орынбасары

___________ Хасенова С.Е. ____________ Сатова Г.Р.

«____»_________2014 ж. «____»_________2014 ж.

Сыныптан тыс іс – шара тақырыбы: «Туризм әлемінде»

Мамандығы: 0511000 «Туристік агент»

Топ: ТАқ-2

«Туризм» пәндерінің циклдік комиссиясы

отырысында қарастырылды

Хаттама № __ «____»_________2014 ж.

ПЦК төрайымы________Жумабаева Г.Т.

Келісілді: Әдіскер ____Абдураимова Р.А.

Дайындаған: Арнайы пәндер оқытушысы Жумабаева Г.Т.

Астана

2014

^{Жоспар:}

Түсініктеме хат 3

1. Мақсаты 4

2. Жалпы ұсыныстар: 4

3. Іс шараның құрылымы 4

3.1 Таныстыру 4

3.2 2 тур. « Кім жылдам» 4

3.3 3 тур. « Бәйге» 6

3.4 4 тур. « Туризм» Крассворд шешу 9

3.5 5 тур. « Туристік агентті жарнамалау» 12

4. Қолданылған әдебиеттер……………………………………………………13

Түсініктеме хат

Оқытушы студенттерді сабақ барысында және сабақтан тыс уақытта тәрбиелеп дамытуы қажет. Бұндай іс шаралар мұгалімдерді әр түрлі тәрбиелік жұмыстарды әрдайым кәсіби түрде дайындап, өз білімін жетілдіруге көмектеседі. Бұндай әдістемелік өңдеулер студенттермен сыныптан тыс жұмыстарды жүргізуге арналған. Бұндай сабақтан тыс шаралар формасы ретінде сайыстарды сұрақ жауап тағы басқаларын жатқызуға болады. Сыныптан тыс шараларға сайысты жатқызу себебі, сайыс бұл тек қана оқыту ғана емес, тәрбиелеудің жақсы тәсілдері.

1. Мақсаты:

Әдістемелік мақсаты: Сыныптан тыс шараның бір формасын көрсету.

Тәрбиелік мақсаты: туризмге деген студенттердің қызығушылығын, білімін арттыру.

Дамытушылық мақсаты: студенттің ой өрісін дамыту, жан жақты қалыптастыру.

2. Жалпы ұсыныстар

Сайысқа 6 студент қатысады. Әр қатысушыда есімі жазылған бейдж болады. Әр турда өз ұпайлары қойылады.

3. Іс шараның құрылымы 3.1. Кіріспе

Жүргізуші: Сайысты бастамай тұрып «Халықаралық туризм күніне» қысқаша анықтама беріп өтейін: Бүкіл әлемдік туризм күні— 1979 жылы Испания елінің Торремолинос қаласында Бүкіл әлемдік туристік Генералды ассамблеясы бекіткен халықаралық мейрам. Мейрамның мақсаты — туризмді насихаттау.Бұл күні көптеген елдерде туристік слет, мерекелік шара, көрмелер, семинарлар өтеді. Халықаралық туризм күнің барлық ел 30 жыл астам тойлап келуде.

3.2. 1 тур.Таныстыру.

Жүргізуші: 1. топ «оқжетпес» ұрандатып таныстыру

2. топ «Самұрық» ұрандатып таныстыру

3.2. 2 тур. «Кім жылдам»

Жүргізуші: әр топ басшысына 1 минут ішінде 10 сұрақтан қойылады.

« оқжетпес» тобына:

1.Туған туыстарға немесе туған жерге бару мақсатындағы саяхат ( этикалық туризм)

2. Уақытша болатын елде ақы алынбайтын тек қана жұмыс бабымен шығатын саяхат ( Іскерлік туризм)

3. Экзотикалық жерлерге бару мақсатындағы демалыс (ғажайып туризм)

4.Бұл саяхат түрі денсаулықты қалпына келтіру, емделу мақсатында жасалынады ( емдік-сауықтару мақсатында)

5.Шет елдің мәдениетін, тарихын, салт-дәстүрін, табиғатын тану мақсатындағы саяхат. ( танымдық туризм)

6.Табиғи құндылықтармен танысу. Экологиялық білімге, тәрбиеге бағытталған саяхат. (экологиялық туризм)

7. Туристерге өз бетінше ұйымдастырып, жүріп өтетін саяхат. (өз бетінше саяхат)

8. Лицензиясы бар жеке заңды тұлғалардың туристік өнімді ұсыну және саты жөніндегі қызметі. (туристік агент)

9.Лицензиясы бар жеке жіне заңды тұлғалардың туристік өнімдерін қалыптастыру, туристік агенттер мен туристерге өткізу жөніндегі қызметі. (туроператорлық қызмет)

10.Туристік қызмет көрсету құқықты алуды растайтын құжат (туристік жолдама)

«Самұрық» тобына:

1.Қызметінің негізгі түрі туристік қызметтер болып табылатын заңды мекемелер. ( туристік ұйымдар)

2.Туристерге рухани қажеттіліктерін қанағаттандыра алатын, олардың дене күшін, денсаулығын қалпына келтіретін дамуына жәрдемдесетін табиғи климаттық, тарихи, әлеуметтік мәдени, сауықтыру обьектілері болып табылады.( туристік ресурстар)

3.Турдың құрамына кіретін қызметтерге туристін құқығын және оларға ақы төленгенің растайтын құжат. ( туристік ваучер)

4.Белгілі бір уақытта, белгілі маршрут бойынша жасалынатын саяхаттағы туристерге көрсетілетін қызметтер жиынтығы. ( тур)

5.ҚР азаматы және ҚР тұрақты тұратын тұлғаның ел ішіндегі саяхаты. ( ішкі туризм)

6. Шет ел азаматының ҚР саяхаты (кіру туризмі)

7. ҚР тұрақты тұратын, азаматтығы бар тұлғаның шет елге сапары ( шығу туризмі)

8. Шығу және кіру туризмі ( халықаралық туризм)

9. Әр түрлі мақсаттағы, белгілі бір мерзім ішінде бір жерден екінші жерге немесе елді мекенге орын ауыстыру. ( саяхат)

10.Ұйымдастырылған саяхаттың үш күннени асуы ( жалғастырылмалы туризм)

Түсініктеме:

Халықаралық туризм – туристің тұрақты тұратын жерінен туристік мақсаттаға саяхаты.

Халықаралық туризм – бұл өте күрделі және сирек кездесетін құбылыс.

Халықаралық туризм халықаралық қатынастардың бір түрі ретінде шетел туристеріне кең көлемде мәдени және рухани қажеттіліктерін өтеуге бағытталған туристтік қызметтер көрсетеді.

Халықаралық туризм сыртқы экономикалық байланыстың бір түрі болғанымен, бірқатар өзіндік ерекшеліктері де болады.

Халықаралық туризмде турист өзінің елінен шығып, басқа бір шетелдік елге барады. Кеденнен өту үшін туристік құжаттарды толтырады (паспорт, виза жасау), валюта және медициналық бақылаудан өтеді. Бұл халықаралық туризмнің ерекшелігі болып саналады және ішкі туризмнен ең басты айырмашылығы.

Шет елге саяхаттау барысында қажетті туристтік формалдылықтар:

— паспорт формальдылықтары

— виза формальдылықтары

— валюта формальдылықтары

— кедендік формальдылықтар

— медициналық формальдылықтар мен туристерге медициналық жәрдем көрсету

Туристтік формалдылықтар мемлекеттік шекараны өтуде қажетті халықаралық туризмнің ең басты ерекшеліктері болып саналынады.

Тур дегеніміз – тұтынушыларға (туристерге) таратылатын және тураператор өндейтін, белгілі бір маршрутта, белгілі бір мерзімге арналған туристік өнім жиынтығы. Қысқаша айтқанда тур – туроператор қалыптастырған туристік қызметтің түрлері.

Турдың құрамы келесідей болады:

1) туристік пакет — негізгі қызметтер, бұл қызметтер тур құңына кіреді және саяхат барысында ауыстырылмайды.

2) Туристік пакетті туроператор ұсынады. Туристік пакет құрамына кіретін қызметер:

3) Туристі шет елге дейін тасмалдау қызметі;

4) Трансфер (әуежайдан туристін орналасу жеріне дейін тасмалдау)

5) Орналастыру, тамақтандыру, экскурсиялық қызметтер

3.4. 3 тур. Бәйге.

Жүргізуші: бұл турда экологиялық туризмнан, экскурсия жүргізуден, туризм негіздерінен, мақал мәтелдерден сұрақтар беріледі және әр ұяшықта өз ұпайына байланысты сұрақтар жасырылған.

Слайд түрінде.

Экологиялық туризм сұрақтары:

1.Алғаш рет экологиялық туризм терминің ұсынған кім ?

(Гектор Цибалос-Ласкурей)100ұпай

2.Экологиялық туризмнің басты объектілері?

(Табиғи аумақтар) 200 ұпай

3. Отандық және шетел әдебиеттерінде экологиялық туризмнің тағы бір анықтамасы?

(Жасыл туризм) 300 ұпай

4.Экологиялық туризмнің зерттеу формасы ?

(Экспедиция)400 ұпай

5.Экологиялық туризмнің пайда болу ғасыры?

(ХІХ ғасырдың аяғы)500 ұпай

Экскурсия жүргізу сұрақтары 1. “Экскурсия” термині қай тілден шыққан және сол тілден аударғанда қандай мағына береді?

(Латын тілінен, серуендеу) 100 ұпай

2. Экскурсия жүргізу пәні оқу үдерісіне алғаш рет қай елде еңгізілді?

(Ресей елі) 200ұпай

3. Экскурсия барысындағы қызмет түрлері?

( Экскурсоводтың және экскурсанттың қызметі)300ұпай

4. «Серуен» экскурсия жүргізу форманың мақсаты?

(Демалу)400ұпай

5. Экскурсиялық процесстің басты міндеттері?

( Көру, тындау)500 ұпай

Туризм негіздерінен сұрақтар:

15-24 жас аралығындағы туристік топтан тұратын жас адамдардың саяхатын қандай туризм түріне жатқызамыз?

(Жасөспірім туризм)100ұпай

Туған туыстарға және туған жерге бару мақсатындағы туризм түрі?

(Этикалық)200ұпай

Авто, мото, велотуризмге арналған қала сыртындағы лагерлер?

(Кемпинг )300ұпай

Шет елдердің мәдениетің, тарихын, салт-дәстүрін, табиғатынтану мақсатындағы саяхат?

(Танымдық )400 ұпай

Туристік қызмет көрсету құқығын алуды растайтын құжат түрі?

(Туристік жолдама)500 ұпай

Мақал мәтелдер:

Ата аналар сөзі,

(Ақыл кеңес көзі)100 ұпай

Жақсы сөз жанға рахат

(Жаман сөз жанға жарақат) 200 ұпай

Ата бәйтерек

(Бала жапырақ) 300 ұпай

Көпшіліктен береке кетпес,

(Берекелі жерден мерек кетпес) 400 ұпай

Білімдіге дүние жарық,

(Білімсіздің күні кәріп) 500 ұпай

Түсініктеме:

Экологиялық туризмнің объектілері: табиғи аймақтар, тарихи ескерткіштер, ғылыми және білім беруде қолданылатын мәдени және архитектуралық ескерткіштер болып табылады. Бұл экологиялық туризмнің жан-жақты болуын қамтамасыз етеді.

Экологиялық туризмнің ең өзекті бағыттары:

— танушылық;

— ғылыми;

— спорттық;

Қазақстанның табиғи климаттық зоналары (жеке шөлді аймақтар, таулы аймақтар) спорттық және ғылыми бағытта экологиялық туризмнің ерекше формасы «экстремалды туризмді» дамытуға мүмкіндік береді. Бұл адам аяғы баспаған және адам өмір сүруге бейімделмеген аймақтарға экстремалды жағдайларда тіршілік ету және өзін-өзі ұстау стратегиясын қалыптастыру мақсатында саяхат жүргізу. Айта кетерлік жағдай, экологиялық туризмді дамыту үшін әр түрлі табиғи ресурстар қажет. Дәл осы жағдай туризмдік жұмыстардың территориялық аймағын және олардың қай бағытта жүруін анықтайды.

Экскурсия — бiз өмiр сүретiн әлемнiң заттар және құбылыстарының таныстыруы процесі болады. «Экскурсия» (excursio) латын тілінен аударғанда «серуендеу» деген мағынаны білдіреді. Экскурсия — жеке тұлғаның уақытша болатын елдегі (жердегі) туристік ресурстарды танымдық мақсатта жиырма төрт сағаттан аспайтын уақытқа барып көруі. «Экскурсия түсінігін» қарастырғанда экскурсиялық үдерістің объективті талаптармен шарттанғанын ескеру керек. Әр экскурсия маңызы нақты заңдылықтармен (тақырыптық, мақсатқа ұмтылушылық, көрнекілік, эмоцияналдық, белсенділік т.б) шартталған қызметтің ерекше үдерісі болады.

Экскурсия – ерекше орындардың, құндылықтардың, тарихи және мәдени ескерткіштердің әдістемелік ұйымдастырылған көрсетілімі. Оның негізінде экскурсанттар қарайтын нысандардың талдауы, сондай-ақ олармен байланысты оқиғалар туралы сенімді баяндау, әңгімелеу жатыр. Алайда, «экскурсия» ұғымының мәнін тек осымен ғана түсіндіру дұрыс емес. Соңғы ХХ ғасырдың 70 жылдары әр түрлі баспаларда жарияланған «экскурсия» терминінің бірнеше анықтамаларын қарастырайық. Олардың алғашқысы былай беріледі: «Экскурсия — өз алдына белгілі бір тақырыпты нақты материалдарда, нақты көріністе зерттеу міндеті қойылған серуен».

Экскурсионист Л.Бархаш мынадай анықтама берді «Экскурсия – бұл белгілі бір білім алудың көрнекілік әдісі, сонымен қатар, белгілі бір нысандарды (мұражай, зауыт, т.б.) алдын ала дайындалған тақырып бойынша арнайы жетекшімен (экскурсия жүргізушімен) барып көру деп есептеді».

Кемпинг – бұл авто, мото туристерге, вело туристерге арналған қаланың сыртында орналасатын лагерь.Туристер жазғы айларда палаткаларда түнеп шығу үшін ғана орналасады

3.4. 4 тур. « Туризм» крассворд шешу.

Жүргізуші: Туризм саласында жиі қолданылып жүрген туристік терминдер.

Слайд түрінде

1) Белгілі бір уақытта, белгілі маршрут бойынша жасалынатын саяхаттағы туристерге көрсетілетін қызметтер жиынтығы (Тур)

2) 6 адам және одан да көп ададмнан тұратын ұйымдастырылған саяхат қандай туризм түріне жатады (Топтық)

3) Спорттық, танымдық, демалу мақсатында топтық немесе жеке бір адамның белгілі бір маршрут бойымен жүріп өтуі (Жорық)

4) Турдың құрамына кіретін қызметтерге ақы төленгенің растайтын туристік құжат (Ваучер)

5) Шет ел азаматтарының Қ.Р. саяхаты туризмнің қандай түріне жатады (Кіру)

6) Ең алғашқы экскурсия ұғымына анықтама берген ғалым (Даль)

7) Жетінші және сегізінші ғасырда дамыған туризм түрі (Діни)

Жол бойында орналасқан жолаушыларға арналған қонақ үй (Мотель)

9) Демалыс, бос уақыт ұғымдардың синонимі (Рекрация)

10) Экскурсоводтың жақсы сөйлеу мәдениетіне жатады (Дикция)

11) Таза туризм түріне қандай туристік саяхат жатады (Емдік)

12) VІІІ ғасырда ертеде ең алғашқы саяхат жасаушы ел (Греция)

13) Туристерді әуежайдан орналасатын жеріне дейін және керісінше орналасқан жерінен әуежайға дейін тасмалдау қызметтері (Трансфер)

Түсініктеме:

Жорық — спорттық, танымдық, демалу мақсатында топтық немесе жеке бір адамның белгілі бір маршрут бойымен жүріп өтуі. Зерттеу мақсатындағы жорық туристік экпедиция деп аталады.

Жорықтың жіктелуі әр түрлі белгілерге байланысты бөлінеді:

-Қозғалу тәсілі (жаяу, шаңғы, тау, велосипед, ат, су)

-Ұзақтығы (көп күндік н.е. демалыс күндегі жорықтар: бір, екі, үш күндік)

— Қиындығы бойынша (жорықтың категориялары (1-6 категорияға дейін)

Құрал-жабдықтар 3 бөлінеді:

Жеке құрал-жабдықтар — туристік жеке қолданатын заттары.

Топтық құрал-жабдықтар — топпен бірлесе қолданады.

Арнайы құрал-жабдықтар — жорықта арнайы қолданылатын заттар, ол жеке және топтық та болып келеді (арқан, карабин, репшнур, накомар¬никтер және т.б.)

Туристің жорық барысындағы жеке құрал-жабдықтар тізімі:

1) рюкзак;

2) жатын қапшық (спальник);

3) коврик немесе пенка;

4) жеке заттарды су болмауы үшін жинайтын пакет;

5) жылы спорттық костюм;

6) жылы курстка;

7) альпеншток;

сидушка;

9) ішкі киім;

11) жылы шұлық — 2 дана;

12) хлопок шұлық— 2 — 3 дана;

13) бас киім немесе панамка;

14) күннен қорғайтын көзілдірік;

15) туристік аяқ киім;

16) кроссовки немесе кеды;

17) гигиеналық құралдар: орамал, тіс паста және щетка, сабын

18) кружка, қасық, миска, пышақ (КҚМП);

19) жамбырдан қорғайтын киім;

20) компас;

21) қалам, блокнот

Топтық құрал-жабдықтар

— палатка

— колышки для палатки

— спальники 2-3 орынды

— коврики, немесе «пена»

— ара

— балта — 8 адамға 1

— арқан — 30…50 м.

— репнабор

— дәріқорап

— қазан (котел)

— отқа тростик ілгішпен

— тамақ жасайтын кезекшілер үшін қолқап

— гитара

— компас

— карты, маршрут сызбасы

— сковорода

— оттық

Жорыққа қажетті арнайы құрал-жабдықтар тізімі:

-Арқан

-Карабин

-Обвязка

-Репшнур

-Накамордник

-Каска

Рекреация дегеніміз -бос уақыт, демалыс, рекреация және туризм болып саналады.

«Бос уақыт» — күш-қуатты қалпына келтіретін уақыт. Бос уақытты жұмыстан тыс уақытпен шатастырмау керек. Жұмыстан тыс уақыт бір- бірінен өзінің мәні жағынан ерекшеленетін төрт топтан тұрады: 1) үйден жұмыс орнына дейін бару; 2) күнделікті қажеттілікті өтеуге арналған уақыт (ұйқы, тамақтану, жеке тазалық); 3) үй шаруашылығына және тұрмыстық қажеттілікті өтеуге арналған уақыт; 4) бос уақыт – демалуға, физикалық және ақыл – ойды дамытуға арналған уақыт.

Сонымен, жұмыстан тыс уақыт екіге бөлінеді: міндетті түрде және басқа іс- әрекеттер. Бос уақыт адамның физикалық және рухани күш- қуатын қалпына келтіріп, дамытуға жұмсалады. Бос уақыт, басқаша айтқанда, белсенді іс- әрекетке кетебі. «Белсенді іс- әрекет» пен «демалыс» ұғымдары, бір- біріне сәйкес келмейтін секілді көрінуі мүмкін.

Бос уақыттың негізгі екі функциясы бар: 1) адамның күшін қалпына келтіру; 2) физикалық және рухани даму функциясы. Қалпына келтіру функциясына тамақтану, ұйқы, қозғалыс жатады. Даму функциясына жататындар: сауықтыру, танымдық, қатынасу.

Пайдалану сипатына қарай бос уақыт күнделікті, апталық және жыл сайынғы болып бөлінеді. Күнделікті бос уақытты пайдалану күнделікті үй жұмысы және қала тұрмысымен байланысты. Апталық рекреация демалыс күндерінде, қала сыртындағы жүзеге асады. Жыл сайынғы рекреация демалыс немесе каникул кездерінде болады.

Демалыс адамның жұмыс істеу қабілетін толықтырады, жүйке жүйесіне және психологиясына тиетін қысымды бәсеңдетеді, ал ауыр жұмыспен айналысатындар үшін физикалық қысым азаяды. Н.С. Миронеко мен И.Т. Твердохлебовтың айтуынша (1981), демалыс – бұл күнделікті қажеттіліктердің қанағаттандыруға бағытталмаған қандай да бір болмасын адамның іс — әрекеті. Демалыс кезіндегі адамның іс — әрекетін мынандай классификацияға бөлуге болады:

1. Белгілі бір физикалық ауырлықпен байланысты іс -әрекет (серуендеу, спортпен шұғылдану);

2. Әуесқой шұғылдану – аңшылық, балық аулау, саңырауқұлақ пен жеміс – жидек жинау жіне т.б.;

3. Өнер әлеміне бейімделу (театрға, концертке, мұражайға сапар шегу), өнер саласындеғы шығармашылық (көркем өнер, ағашты зерттеу, және т.б.);

4. Интеллектуалдық іс -әрекеттер (көркем әдебиет, газет, журналдарды оқу, теледидарды көру);

5. Еркін тақырыпқа әңгімелесу

6. Белсенді немесе пассивті түрде көңіл көтеріп, сергу;

7. Көңіл көтеру үшін саяхат жасау.

Рекреация ұғымын бірнеше тілден аударсақ: латынша — қалпына келтіру, французша – демалыс, көңіл көтеру, іс- әрекеттің өзгеруі.

Ұзақтылығы жағынан рекреация қысқа және ұзақ мерзімді болып бөлінеді. Қысқа мерзімді рекреацияда демалушы өзінің тұрақты жерінде түнеуге келеді, ал ұзақ мерзімдісі кезінде адамдар өзінің тұрақты жерінен тыс жерде түнейді. Ұзақ мерзімді рекреация өзінің мәні жағынан туризм сияқты терең ұғыммен сәйкес келеді.

3.5 5 тур. « туристік агентті жарнамалау»

Жүргізуші: бұл турда екі топ туристік агентке жарнама жасайды. «оқжетпес» тобы танымдық мақсатында саяхат жасайтын туристерге, «самұрық» тобы ойын сауық құру мақсатында саяхат жасайтын туристерге жарнама жасайды. Оған 3минут уақыт беріледі.

Жүргізуші: осымен халықаралық туризм күніне арналған «Туризм әлемінде» атты сайысымыз өз мәресіне жетті. Соңында айтарым Халықаралық туризм әлем бойынша жақсы дамып келе жатқан саланың бір түрі. Туризм Қазақстанда өте қарқынды дамуда, өткені еліміздің табиғаты, керемет жерлері, тарихи ескертіштері, әсем қалалары туризмнің жақсы дамуына ықпал жасауда. Еліміз туризм саласында жаңа кадрларды даярлау үстінде. Ішкі туризмнің дамуы үшін еліміздің инфрақұрылы мен индустриясы жаңартылуда, құрылуда.

4.Қолданылған әдебиеттер:

1. Б.В. Емельянов « Экскурсия тану» Мәскеу 2002 ж.,

2. Г.Ф. Ягофаров З.В. Тынчерова «Экскурсия тану» Алматы, 2001 ж.

3. В.В.Храбовченко «Экологиялық туризм» М., 2003 ж.

4. А.Ю. Александрова «Международный туризм» М., 2002ж.

ӘДЕПТІЛІК – ТӘРБИЕ БАСТАУЫ

Өткізген: Ахметова Айгүл Жанатқызы

Мақсаты: әдептілік туралы ұғым қалыптастыру, әдептілік, инабаттылық жайында оқушылардың ойын дамыту, қоғамдық ортада өзін-өзі ұстай білуге, ізгілікке, мәдениеттілікке, үлкенді сыйлауға, кішіге үлгі бола білуге тәрбиелеу.

Көрнекілігі: сыныпты безендіру, әдептілік туралы жазылған қанатты сөздер

1. Ата-баба дәстүрі – әдептілік негізі.

2. Әдепті елдің баласы алыстан сәлем береді.

3. Әдепсіз өскен адамнан,

Тәртіппен өскен тал жақсы.

4. Тәрбиесіз бала білім ұғар ма,

Олай болса уысыңнан шығарма.

Қатты тәртіп көрсе бала күнінде,

Өнерімен қуантады түбінде.

Барысы

1. Әдептілік – тәрбие бастауы (ойталқы)

2. Құпия хаттармен жұмыс (хаттармен жұмыс)

3. Өлең шумақтарынан үзінді оқу (әдептілік, сыпайылық туралы өлеңдер мен мақал-мәтелдер)

Мұғалім: Қайырлы күн, құрметті қонақтар! Бүгінгі біздің «Әдептілік – тәрбие бастауы» атты тәрбиелік шарамызға қош келдіңіздер! Балар, бүгінгі тәрбие сағатымыз тақырыбынан көріп отырғанымыздай әдептілік, мәдениеттілік, ізгілік жайында болмақ. Әдепті болу деген сөздің мағынасы өте кең. Олай дейтініміз: адамның жасаған әрбір іс-қимылы, жүріс-тұрысы, сөйлеу мәнері, өзін-өзі ұстай білуі оның әдептілігі, мәдениеттілігі жайлы сыр шертіп тұрады. Қазір мен осы әдептілік жайлы сендердің ойларыңды мына менің қолымдағы «Әдептілік иірімдері» деген журнал бетіндегі сұрақтарға жауап берулерің арқылы тыңдағым келіп тұр. Журнал үш бөлімнен құралған. Өзінің аты айтып тұрғандай-ақ іші толған әдептілік, мәдениеттілік жайлы сұрақтар мен құпия хаттар және әдептілік туралы өлең шумақтарынан үзінділер оқудан тұрады екен. Ол үшін әр топ мына журнал бетіндегі тақырыптардың біреуін таңдайсыңдар да, сол туралы қойылған сұрақтарға жауап бересіңдер. (Тақырыптар алдын ала тақтаға жазылып қойылған).

Ендеше журналдың бірінші бөліміне кезек берсек.

1. «Әдептілік – тәрбие бастауы» атты бөліміндегі тақырыптарды таңдауға кезек.

1. «Сәлем – әдептіліктің белгісі»

2. «Қоғамдық көліктегі әдептілік»

3. «Дастархан басындағы мәдениет»

4. «Мәдени-көпшілік орындардағы әдептілік ережелері»

I топ тақырып таңдайды. Тақырыбы. «Сәлем – әдептіліктің белгісі».

Бірінші топқа тапсырма (ойталқы)

1. Адамгершілік қасиетінің қайнары сәлем берудің мәнін түсіндіріп өтіңдер.

2. «Әдепті елдің баласы алыстан сәлем береді» деген аталы сөзге түсінік беріп өтіңдер.

3. «Ассалаумағалейкүм» сөзінің мағынасын ашып беріңдер.

4. Балалар, сендер сәлемдесу түрлерін білесіңдер ме? (көрсету)

1-оқушы: Қазақ тәрбиені амандасудан, есен-сау сұрасудан бастаған. Кейбір егде адамдар «Ассалаумағалейкүм дегеннен-ақ кім екенін білдім » деп жатады. Бұл кездейсоқ айтыла салған сөз емес, олай болса мәнісіне үңіліп көрейік.

2-оқушы: Біріншіден, сәлем берген кісінің дауысының шығуын, сәлем беру ырғағын байқайды. Екіншіден, сәлем бергенде өзіңді қалай ұстайсың, қалай тұрасың? Үлкендер осының бәріне де назар аударады, сынайды.

3-оқушы: Үлкеннің алдындағы сәлемің, басшымен амандасу, қол қысысың да бірталай нәрсені аңғартады: егде кісінің не жас баланың қолын қаттырақ қысып жіберсең, дөрекілігіңіз бірден көрінеді.

4-оқушы: Сіз амандасып болғанша, сәлем беруші үсті-басыңызға қарап та үлгереді, киіміңіздің өзіңіздің жас мөлшеріңізге жарасымды, жарамсыз екенін де байқайды. Осылардың бәрін ой елегінен өткізе келіп сен туралы пікір түйеді.

5-оқушы: Жалпы сәлемдесу мәдениеттің сырт көрінісі болып көрінгенімен, адамның ішкі мәдениетін де біраз көрсетіп тастайды. «Сәлеміңнен жаңлма», «Сәлемің дұрыс болсын» деген талаптың өзі-ақ сәлемдесу мәдениетінің адамгершіліктің белгісі екендігін анықтап тұрғандай.

6-оқушы: Қазақта «Әдепті елдің баласы алыстан сәлем береді» деген аталы сөз бар, өйткені сәлемдесу – кісіліктің белгісі. Сәлемдесу, амандасу адамның бір-біріне ізет, сый-құрметін көрсетеді. Адам баласының рухани тарихында қолы жеткен зор игілігі – сәлемдесу.

7-оқушы: Сәлемдесу о заманнан құдайшылық, имандылық, кісілік нышаны ретінде түсініліп қабылданған. Сәлемдесудің мәні, ең алдымен, бір-бірінің аман-саулығын сұрасу, өздерінің аман-есен дидарласып тұрғандарына қуанып, шүкіршілік жасау, ниеттерінің ақ, адал, таза екендігін білдіру.

8-оқушы: Орта Азиядағы түркі халықтары, барлық мұсылман елдердегідей «Ассалаумағалейкүм» деген араб сөзімен амандасады, оның мағынасы «Сізге тыныштық тілеймін» дегенді білдіреді. Оған жауап, яғни сәлемді алу ретінде айтылатын «Уағалайкүмассалам» — «Сізге де тыныштық тілеймін» деген сөз. Одан кейін барып «Үй ішіңіз, ал-жаныңыз аман ба? Денсаулығыңыз жақсы ма?» деген сияқты хал-жағдайды білісу, жөн сұрасу рәсімі жалғасады.

9-оқушы: Сәлем берудің түрлерін көрсету

1. Қос қолдап амандасу

2. Төс қағысып амандасу

3. Құшақ жая амандасу

4. Қуанышты сәлемдесу

Мұғалім: Әдеп, адамшылық амандасудан басталады. Ақ сақалды атаны, ақ жаулақты әжені құрметтеу, жалпы өзінен үлкенге сәлем беру, алдынан кесіп өтпеу жас ұрпақтың қастерлі парызы екенін есте сақтауымыз керек.

Көрініс «Әдептілік«

II топ тақарып таңдайды. Тақырыбы: «Қоғамдық көліктегі әдептілік»

Екінші топқа тапсырма (ойталқы)

1. Сен өз көлігіңді аялдамада көп тосып тұрдың, шаршадың. Көлігің келіп тоқтады да, сен ішке еніп бос орынға келіп жайғастың. Келесі аялдамада үлкен қария кісі мінді, бос орын жоқ. Сен не істер едің? (Оқушылар өз ойларын ортаға салады)

10-оқушы: Қоғамдық көлікке басқаларды итермелемей, мәдениетті түрде кіру керек.

Жол ақысын төлеуді ұмытпа.

Көлік ішіндегі адамдарды қағып-соғып, итермелеме, дауыс көтеріп ұрыспа. Абайсызда қағып кетсең кешірім сұра.

Үлкен кісілерге, мүгедектерге, балалы аналарға орын бер.

Билетіңді аяқ астына тастай салмай, көліктен шыққаннан кейін арнайы жәшікке сал.

Мұғалім: Әдепті адамдар – қоғамның баға жетпес байлығы әрі мәртебесі.

Адам болатын бала барлық жақсы қасиеттерді үйреніп, жаман мінез, әдеттерден, ұнамсыз қылықтардан аулақ болуға тырысу керек.

Көрініс «Автобустағы оқиға»

I топ тақырып таңдайды. Тақырыбы: «Дастархан басындағы мәдениет»

Бірінші топқа тапсырма (ойталқы)

1. Тамақтану мәдениеті дегенді қалай түсінесің?

2. Дастархан басында өзіңді қалай ұстау керек?

3. Дастархан жабдықтау мәдениеті дегенді қалай түсінесің?

11-оқушы: Тамақтану мәдениеті дегеніміз – бір қалыпты тамақтану, тағамдардың түрліше болуы, қай кезде және қандай мөлшерде ішіп-жей білу, дастархан басында өзіңді дұрыс ұстай білу.

Столға қолыңды тазалап жуып, сырт киіміңді шешіп келіп отыру керек.

Дастархан басында жан-жағыңа алақтамай, тыныш отырып тамақтану керек, әйтпесе тамағың дұрыс сіңбейді.

Аузыңа тамақты толтырып алып қасыңдағы адамдармен сөйлеспе, аузыңнан тамағың шашырайды әрі сөзің түсініксіз болып шығады.

Дастархан басында отырып қатты сөйлеудің, қатты күлудің, балағат сөздер айтудың қажеті жоқ.

Амандасу үшін тағам тұрған столдың үстінен қол созу дұрыс емес.

Тамақ ішіп болғаннан кейін қолыңды, аузыңды салфеткамен сүртуді ұмытпа.

Рахмет айтуды да естен шығарма.

Мұғалім: Балалар, адам бойындағы ұнамды, ұнамсыз қылықтарды ажырата отырып әдеп әліппесін бойымыздан шығармауымыз керек.

II топ тақырып таңдайды. Тақырыбы: «Мәдени – көпшілік орындардағы әдептілік ережелері»

12-оқушы: Екінші топқа тапсырма (ойталқы)

1. Концерт басталып кетті, сен сәл кешігіп келдің. Өзіңнің билетте көрсетілген орның алдыңғы жақта. Сен не істер едің? (Оқушылар өз ойларын ортаға салады).

«Адам көркі – шүберек» демекші, мәдени-көпшілік орындарға барғанда әдемі, таза, үйлесімді киіне білу керек.

Театрға немесе концертке кешікпей баруға тырыс.

Егер кешігіп кірсеңіз жаймен, көрермендерден кешірім сұрай отырып өз орныңызды тауып алыңыз.

Қатты қол шапалақтау немесе ысқыру — әдепсіздіктің белгісі.

Қасыңдағы жолдасыңмен қатты сөйлесіп, пікірталастырып, жұрттың көңілін бөлме.

Отырған жеріңде сусын ішіп, тамақтанып, қалдығын тастап кетпе.

Концерт немесе спектакль аяқталмай жатып орныңнан тұрып кетіп қалма. Ол сахнадағы адамдарды, өнерді сыйламағандық болып сесептеледі.

Мұғалім: Әдеп – діннің жаршысы. «Әдепті кісіде ұят бар, ұяты бар кісіде иман бар» делінуі бекер емес екен.

I топ тақырып таңдайды. Тақырыбы: «Кітіпханадағы әдеп»

Бірінші топқа тапсырма (ойталқы)

1. Сен кітапханада ертеңгі сабағыңа беріле дайындалып отырсың. Көрші столға екі оқушы келіп отырды да, қолдарындағы кітабын ретсіз парақтап, күбірлеп сөйлесе бастады, сенің көңілің бөлініп кетті. Сен не істер едің? (Оқушылар өз ойларын ортаға салады.)

12-оқушы: Кітапханамен дос бол, оған жиі баруды әдетке айналдыр.

Кітапхана – қоғамдық орын, сондықтан ол да үлкен мәдениеттілікті талап етеді.

Кітапханада тыныштық сақтауға қатаң талап қойылады, ешкіммен дауыстап сөйлесуге, қағаздарыңды ретсіз сытырлатып жаныңдағылардың көңілін бөлуге болмайды.

Алған кітаптарыңды ұқыпты пайдалана біл, бетін жыртуға, шимайлауға болмайды.

Дайындалып болғаннан кейін кітапханашыға өткізіп рахметіңді білдір.

Мұғалім: Жауаптарыңа рахмет, балалар. Енді көңілдерімізді сергітіп бір ән тыңдап алсақ, кезекті әнге берсек.

Ән: «Ағаларым» Ж.Жақсылық.

Мұғалім: Балалар, журналымыздың екінші бөлімі – » Құпия хаттармен» жұмыс. Мен мұндағы «Құпия хаттарды» оқып сендердің пікірлеріңді тыңдағым келіп тұр.

1-хат: Құрметті достар!

Менің көршімнің бір баласы бар. Ол өтірікші, көзбе-көз өтірік айта қояды. Маған күнде келіп ойнағысы келеді. Мен онымен дос болып ойнаймын ба?

2-хат: Құрметті достар!

Партада менімен бірге бір бала отырады. Ойнап-ойнап, тапсырманы орындамай, жазбай келеді. Сабақты менің дәптерімнен көшіріп алады.

Мен бермесем «Сен сараңсың» дейді. Мен не істеуім керек?

3-хат: Құрметті достар!

Менің бір досым мақтаншақ. Ойнап жүргенде үй ішіндегі нәрселерін, қылығын айтып мақтанады. Мен онысын ұнатпаймын. Мен осы баламен дос болайын ба, айтыңдаршы?

Мұғалім: Әдептілік – барлық адамға жарасатын қасиет. Ол – адамның жасынан алған тәрбиесіне, өскен ортасына, төңіректегі адамдардың қарым-қатынасына байланысты қалыптасатын қасиет.

Енді көңілдене отырып күй тыңдасақ, кезек күйде.

Күй: «Тепеңкөк» Б.Диана.

Мұғалім: Ал енді, балалар, журналымыздың үшінші бөліміне кезек берек.

Әдептілік, сыпайылық туралы өлең, мақал-мәтелдеріңді тыңдағым келіп тұр.

1-оқушы: Әдептілік ар, ұят –

Адамдықтың белгісі.

2-оқушы: Жасында әдеп үйренбеген кісіден өскен соң қайран жоқ.

3-оқушы: Әдепсіз өскен адамнан

Тәртіппен өскен өскен тал артық.

4-оқушы: Аға әдепті болса, іні әдепті.

Ана әдепті болса, сіңлі әдепті.

5-оқушы: Мейрімділікті анадан үйрен,

Әдептілікті данадан үйрен.

6-оқушы: Әдептіліктің не екенін әдепсіз адамды көргенде білесің.

7-оқушы: Әдепті елдің баласы иіліп сәлем береді.

8-оқушы: Адам әдебімен әдемі.

9-оқушы: Тәрбиелі адам тағалы атпен тең.

10-оқушы: Әдепті бала – арлы бала.

11-оқушы: Әдепті дегенше, әдемі десейші.

12-оқушы: Әдеп басы – тіл.

13-оқушы: Әдептіліктің белгісі – иіліп сәлем бергені.

14-оқушы: Өзіңді өзің сыйламасаң, өзгеден сый дәметпе.

15-оқушы: Сыпайылық – даналықтың белгісі.

16-оқушы: Кішіпейілділік кішілік емес, кісілік қасиет.

Мұғалім: Мақал-мәтелдеріңе рахмет, бүгінгі тақырыбымызға байланысты өлеңдеріңді тыңдасақ.

1-оқушы: «Ақыл жастан, асыл тастан

Шығады» деп дарынды

Халық айтса, халық сөзі

Әрқашан да нанымды.

Сол өнердің жолын қуған

Осы сынып атынан,

Қабылдаңыз шын жүректен,

Сәлем сізге жалынды.

2-оқушы: Алдымыздан кезіккен

Көп танысты көреміз.

Бәріне де ізетпен

Біздер сәлем береміз:

-Сәлеметсіз бе, ағай! – деп,

-Сәлеметсіз бе, апай! – деп,

-Есенсіз бе, әжей! – деп,

-Амансыз ба, атай! –деп.

3-оқушы: Мен жолымды берейін, өт, қарағым,

Несін күттің, несіне көп қарадың?!

Анасының бергенін саған берген

Аруағынан айналдым текті ананың!

Жалаған-ай, жарасымды-ау ізет деген,

Иілген «сіз өт» пенен «біз өт» пенен.

4-оқушы: Десек те, жаңа өмір, жаңа заман,

Жақсы ғой бірін-бірі бағалаған.

Түйсіксіз тайлақтардан сақта құдай,

Тайраңдап алды-артына қарамаған.

Қарағым, ата-бабаң момын халық,

Өтіпті бір-бірінің жолын бағып.

Өсиетін бабаңның орындай сал,

Одан ешкім кетпейді тоныңды алып.

Мұқағали Мақатаев.

5-оқушы: Атам менің әманда

«Әдепті жан бол» деген.

Ата сөзі санамда,

Жасы үлкенге жол берем.

Алдын орап кісінің

Кесіп өтпей көлденең,

Ізетімен кішінің

Сәлемдесіп қол берем.

6-оқушы: Анам маған «Үлкенді сыйла» деген,ъ

Сол сөз маған ізгілік құйған ерен.

Үлкендерден ауысқан кішілікті

Үлкендердің өзіне сыйға берем.

7-оқушы: Дастарханның басында

Әдептен біз озбаймыз.

Үлкендердің қасында

Қолды бұрын созбаймыз.

Тамақ ішер кезде біз

Сөйлемейміз, күлмейміз.

Астан басқа өзгені

Елемейміз, білмейміз.

8-оқушы: Кім үлкенді сыйласа,

Кім үлкенді тыңдаса,

Сыйлы болар өзі де

Үлкен болған кезінде.

9-оқушы: Сыйлап сәлем береміз

Көршілерді көргенде.

Ізетті де білеміз

Үйге қонақ келгенде.

Әдепсіз деп сөкпесін,

Анама айтып өкпесін.

Мұғалім: Міне, балалар, бүгін өздерің бұрыннан білетін әдептілік жайлы білімдеріңді осы журнал беттері арқылы толықтыра түстіңдер деп ойлаймын. Енді осы үйренгендіріңді күнделікті өмірде қолдана біліңдер және өздеріңнен кіші іні-қарындастарыңа үнемі үйрете жүріңдер. Менің сендерге айтарым: адам әрқашан да бет сұлулығымен емес, ішкі жан дүниесімен, әдептілігімен, мәдениеттілігімен әдемі.

Та?ырыбы

«?лы Же?іс к?ркем бейнелеуде»

Жалпы ма?саты

* Бейнелеу ?неріндегі батальды? жанр туралы т?сінікті ке?ейте отырып,  т?рлі  ?діс-

  т?сілдерді орындау ар?ылы о?ушыларды? шы?армашылы?ын дамыту, с?здік ?орын   молайту.  

* Жас ?рпа??а патриотты? т?рбие бере отырып, оларды? бойында  отанс?йгіштік,  елжандылы? ?асиеттерін ?алыптастыру, дамыту.

 * О?ушыларды к?ркем сурет ?неріне баули отырып, ?демілікті ??а білуге,шеберлікке ба?ыттай отырып, ел ерте?і жас ?рпа?ты? ?олында екенін сезіндіру, Отан, ата-ана  алдында?ы борышын т?сінуге т?рбиелеу,болаша??а ма?сат ??ра білуге баулу

К?тілетін н?тижелер

* О?ушыларды?  бейнелеу ?неріндегі батальды? жанр туралы т?сініктері ке?ейтіле отырып,  т?рлі  ?діс-  т?сілдерді орындау да?дылары ?алыптасады, сол ар?ылы о?ушыларды? шы?армашылы?ы дамып, с?здік ?оры мен с?йлеу м?дениеті артады.  

* О?ушылар ?р т?рлі ?нер т?рлері ар?ылы ?ОС туралы м?ліметтер алады,патриотты? т?рбие беру ба?ытында?ы ??гімелерді ты?дай отырып, оларды? бойында?ы  отанс?йгіштік,  елжандылы? ?асиеттері артады.

* О?ушылар  к?ркем сурет ?неріні? ?ыр-сырын т?сіне отырып, ?демілікті ??а білуге да?дыланады, шеберлікке ба?ыттала отырып, ел ерте?і жас ?рпа?ты? ?олында екенін сезінеді, Отан,ата- ана алдында?ы борышын сезініп, ел ерте?і жас ?рпа?ты? ?олында екенін т?сінеді,болаша??а ма?сат ??ра білуге  да?дыланады.

Саба?та ?олданылатын модульдер мен ?діс-т?сілдер

АКТ,СТО. Топты? ж?мыс, с?ра?-жауап,ой ?оз?ау, т?сіндірмелі, диалогтік о?ыту, шы?армашылы? тапсырмалар

Саба?та  ?олданылатын рессурстар

Слайд ( ?лы Отан со?ыс кезіндегі техникалар, бейнелеу ?нері туралы ма?л?мат, со?ыс  жылдары,  майдангер-суретшілер суреттері) шарлар,  со?ыс эмблемасы,    бейнебаяндар, плакат, флипчарт,стикерлер, фломастер, интерактивті та?та

Кезе?дері,тапсырмалар

Кіріспе б?лім

1.Кіріспе с?з . «?лы Же?іске – 70 жыл»

 2.Шараны? ?ту барысымен таныстыру.

3.О?ушыларды  топ?а б?лу. Топты? аты мен ?ранын ай?ындау.

Негізгі б?лім

1.Бейнелеу ?нері, оны? т?рлері мен жанрлары туралы ?айталай отырып, Батальды? жанр  туралы ж?не майдангер суретшілер туралы ма?л?мат беру.

2. Топтар арасында?ы сайыс:

1)  Шебер – класс  — коллаж жасау: 

                               «Рейхстаг?а ту тіккен Рахымжан»

   ?н «?аза? сарбаздары» орындайтын ?нен Заманбек

2)  Жобалы?- сызба  -сызба дайындау:

                              «Мені? ?иялымда?ы  Же?іс ба?ы»
    К?ріністі ?н «Землянка» орындайтын Жан?біл Райымбек ж?не 10-сынып о?ушылары.

3)   Монотипия – бір басылымды сурет: «?лы Отан со?ысыны? техникалары. Ардагерлерді? наградалары мен ордендері».

     ?н «Синий платочек» орындайтын Аманды??ызы М?лдір

?орытынды б?лім

1. Сайысты? ?орытындылау. ?діл?азылар шешімі
2. ?орытынды с?з.
3. Кері байланыс«Енді со?ыс болмасын!» — жас ?рпа?ты? тілегі. Тілек а?ашы, «От шашу»

Студенттер күні мерекесіне арналған «Қызықты көңіл, студенттік өмір!» атты   іс-шараның бағдарламасы.

Мақсаты : Студенттерді мереке тарихымен таныстыру. Студенттерді ізденгіштікке, ұтымды жауап айта білуге, тапқырлыққа баулу. Белсенділікке, жан-жақтылыққа, уақытын тиімді пайдалануға, жаман әдеттерден аулақ болуға тәрбиелеу. Студенттік кезде терең білім алып, бәсекеге қабілетті маман болып шығуға үндеу.

Колледж студенттерінің девизі: «Әрқашан алға ұмтылған, белсенді, елінің патриоты болу!»

Көрнекілігі : «Студенттік өмірдің қызықты кезеңдері» атты фото-презентация.
 

1 жүргізуші: Құрметті ұстаздар мен студенттер! Бүгінгі 17-қараша «Студенттер күні» мерекесі құтты болсын! 17- қараша  студенттер күніне арналған «Қызықты көңіл, студенттік өмір!» атты әдеби музыкалық кешке қош келдіңіздер!
2 жүргізуші: Міне болашақтың иесі – жас ұрпақ. Ұрпақ тәрбиесі ұстаздар қауымына үлкен жауапкершілікті жүктейді. Қазақтың дара да дана тұлғасы Абай: «Адамның адамшылығы… жақсы ұрпақтан болады» деген. Олай болса болашақ әр саланың маманы болатын студенттерімізге тек қана жоғары сапалы білім мен тал бесіктен алған тәрбиесін тыңғылықты ету колледж ұстаздарының абыройлы да басты мақсаты болып табылмақ.
1 жүргізуші: Мұғалім болашақты тәрбиелеуші. Ал болашақ дегеніміздің өзі өткен тарихты қорыту емес пе? Ең бірінші ұстаз – біздің өткен тарихымыз. Жаңа ұрпақты тәрбиелеу үшін бұрынғының бар жақсысын жиып, бүгінгімен қабыстырған жөн секілді.                                                                                                                              2 жүргізуші: Білім – біздің басты қазынамыз. Халық ақыны Нұрпейіс Байғанин «Білімнен қымбат нәрсе жоқ, көңілде жатса баспай тот» деген екен. Білімді адам ғана болашаққа батыл қадам баспақ. Біздің жастарымыз алған білімін ақылмен, өнегемен, тән мен жанның сұлулығымен, парасаттылықпен ұштастырса, нұр үстіне нұр жауар.

1 жүргізуші: Оқу-білім үздіксіз еңбектің арқасында ғана жақсы нәтижеге, жоғары жетістіктерге жеткізеді. Студент жастарымыздың жан-жақты, саналы, терең білімді, бәсекеге қабілетті болуы – қоғам сұранысы. Осы орайда білім берумен қатар көп қырлы тәрбие жұмыстарыныңда маңызы зор.
2 жүргізуші:  Бүгінгі кешімізідің мақсаты: студенттерді мереке тарихымен таныстыру. Ізденгіштікке, ұтымды жауап айта білуге, тапқырлыққа баулу. Белсенділікке, жан-жақтылыққа, уақытын тиімді пайдалануға, жаман әдеттерден аулақ болуға тәрбиелеу. Студенттік кезде терең білім алып, бәсекеге қабілетті маман болып шығуға үндеу.
1 жүргізуші: Сіздердің жақсы көңіл күйде болып, демалып қайтуларыңызға біздер зор сенімдеміз.

2-жүргізуші:
Армысыздар, қадірменді халайық!
Сәлем сөздің сыр айнасын ашайық.
Қуанышты шаттықпенен жүздесіп,
Баршаңызға мол қуаныш сыйлайық.
1 жүргізуші: Армысыздар құрметті ұстаздар, кешіміздің қонақтары!

2-жүргізуші:  І- ші курста аузын ашып,қоңырауда сабақтан қашып,лекцияда секіріп,сынақтарда жүгіріп,емтиханда жылап, каникулда қыдырып,апайларға өтірік күліп,колледждің ауасын жұтып,степендиядан лоторея ұтып,жүрген студенттерге жалынды сәлем!

1 жүргізуші: Бүгінгі біздің кешіміз қызықты да, көңілді студенттер күніне арналады!
2-жүргізуші: — Иә, шынымен де студентік өмір қызықты да көңілді өтетіні анық! Қиын да сәттері болады. Алайда осының бәріне тойтарыс беретін жас студенттер аз емес.Студенттің басты мақсаты білім алу, болашақ маман иесі болу!
1 жүргізуші: Әрине, әр студент өз мамандығына мұқият, тыңғылықты болуы қажет!                                            Студенттер, аяулы ақ мамандар,
Жыл сайын жасарғандар, жаңарғандар.
Қыз қуып терезеге қарағандар
Білім қуып бөлмеге қамалғандар.

Студенттер, аптыққан пәк көңілдер,
Өкініштер, шаттықтар, тәтті өмірлер,
Ауылға жиі айтатын сәлемдері:
“Ақша сал”, “Жетпей жатыр”, “Ап жетіңдер!”

2-жүргізуші –                                                                                                                                                                         Студенттер, сарылып ой қуғандар,

Қарынды қанағатқа тойдырғандар.
Қара нанды достарымен қақ бөліп жеп,
Күн сайын, апта сайын той қылғандар.

Студенттер, болашақ жас мамандар,
Үй жоқ деп үйленуден қорықпағандар.
Бастарына тек кітап жастағандар,
Студенттер, ұстазға ұнағандар.

1 жүргізуші:

Сүрінгендер, кей жерде құлағандар,
Қайтадан тапсырам деп жылағандар.
Тәттіні, ащыны да татып тұрар
Студенттің жан сырына құлақ саңдар,
Сонда да жандарында жанып тұрар.

Студенттік шақ қайтып бізге оралмайды,
Студенттер,
Студенттер,
Бақыттылар!!!

Алғашқы құттықтау сөзді директордың оқу-өндірістік орынбасары Бақытжан Мәлікмағзарұлына береміз.

2-жүргізуші – Ендеше біз бүгінгі кешіміздің көңілді шымылдығын ашуға Облыстық деңгейдегі сайыстар- ға қатысып, колледж намысын қорғап жүрген, бірнеше мәрте Жайдарман сайыстарының жүлдегері  «Колледж құрамасының»  мүшесі ІІІ курс студенті, Амангелдиев Мерейді «Бол жанымда» әнімен ортаға шақырамыз!

1-жүргізуші:
— Біздің өткізіліп отырған қызықты кешіміз ол әрине студенттер жайлы. Яғни «Қызықты көңіл,студенттік өмір!» Шынымен де студенттік өмір қызықсыз болмайды,қызығымен шыжығы мол болады!
2-жүргізуші : Ендеше колледждің  «Жайдарман  құрамасын»  көңілді әзілдерімен ортаға шақырамыз!

1-жүргізуші: Біздер студент атанып,жаңа ортаға келгелі жаңа достар таптық. «Солдат әскерде өмірді көреді, студент жастықты көреді» демекші, олардың арасында жастық шақтың қызығын бөлісіп жүрген құпия достар да баршылық.

2-жүргізуші:
Басталмаған қаланың дастаны әлі,
Бірінші жыл,
Дала деп жас тамады.
Бірінші жыл ауылы естен кетпей,
Үшінші жыл қимайды бұл орданы.

1-жүргізуші:
Үш жыл бойы қызартып, имендіріп,
Біреуі үшін қуанып, күйген болып.
Бірін-бірі ұзатып өз қолынан,
Бірін-бірі қолынан үйлендіріп.
О, жастық-ай, алмайтын өлмей тыным,
Ойын-тойсыз өмірге көнбейтұғын.
Бірге барса баратын бір топ болып,
Жалғыз жүру дегенді білмейтұғын.

2-жүргізуші:
О, жастық-ай, мойымас тау-тасыңа,
Омыртқаңды үзеді ол,
Дау тасыма.
Ортақ оның қайғысы, қуанышы,
Ортақ оның малтасы, қалтасы да…
 

1-жүргізуші:                                                                                                                                                                                                   Керемет қой,
Қызық қой сезім деген,
Көктемде кім үйден безінбеген!
Екі жыл, он ай  масайрап ойнағандар.
Емтиханда отыз күн көз ілмеген.
2-жүргізуші:

Лайланып кетсе де дағы тұнық ойы,
Қыдыруға болмайды мұны қойып.
Баррикада жасап ап
Қалың томнан,
Бас алмайды енді олар күні бойы.

1-жүргізуші:Біздің колледждегі түрлі мамандықты игеріп, белгілі бір маман иесі атанып, болашақта өз ойын, арманын іске асыру мұндағы  әрбір студенттің  алдына қойған мақсаты.

2-жүргізуші: Сол мақсаттарға жету үшін әрқайсымыз жақсы білім мен тәрбие алып, болашақта еліміздің игілігіне жарап, ата-анамыздың үмітін ақтасақ, міне, сол басты мақсаттар болмақ.

1-жүргізуші:Олай болса, ауданымыздағы колледж студенті атанып жүрген әрбір оқушының өзіндік «стимулы» ретінде студенттік билет табыстау рәсімін бастайық.

2-жүргізуші: Студенттік билет табыстау рәсімін жасау үшін тәрбие ісінің орынбасары Есендосова Гүлжан Мағзомқызына сөз береміз.

1-жүргізуші:

Сазды сәлем. Алдарыңызда «Жүрегіме бағынбаймын» әнімен ІІ курс студенті Исатаева Жанаргүлді шақырамыз. Айтулы студенттер мерекесінің тарихын біреу білсе, біреу білмес. Мереке тарихын біліп жүргеніміз артық болмас. Олай болса, Гүлназ студенттер мерекесінің тарихымен достарымызды таныстыра кеткеніміз жөн болар.

2-жүргізуші:
Иә. 1946 жылы 17 –қарашада Дүниежүзілік студенттер конгресі өтті. Прага қаласында ұйымдастырылған шара патриот студенттерге арналған еді. Чехтардан бастау алған айтулы күн ойын-тойсыз, көңілді кешсіз өтпейтін. Бірақ кейін тарихы қанды оқиғамен байланысты болып кетті. 1939 жылы 28-қазанда Чехословакияны фашисттер басып алған болатын. Сол кезде Чехословакия мемлекетіндегі білім күнінің бір мерекесін атап өтпекке прагалық студенттер мен олардың оқытушылары шеруге шығады. Басқыншылар шеруді таратады, сөйтіп атыс басталып кетеді.                                                                                                                                                                             1-жүргізуші: Медицина факультетінің студенті патриот Ян Оплетал  сол көтерілісте қаза тапқан болатын.             Ян Оплеталдың қазасынан кейін 15-қарашада студенттер қайта көтеріледі. Сол кезде ондаған шерушілер тұтқынға түседі. 17-қарашада гестапошылар мен эсэсшылар таңертең жатахананы қоршап алады. 1200-ден астам студентті тұтқындап, Заксенхаузен концлагеріне қамайды. Студенттер қозғалысының белсенділері мен тоғыз студентті Рузина ауданындағы түрмеде дарға асады. Гитлердің бұйрығымен чехиялық жоғары оқу орындары соғыс біткенше жабылады.Осылайша Чехия мемлекетінде сол кезде қайғалы жағдай орын алды.

2-жүргізуші: Міне, достар,студенттік мерекенің осындай  өзіндік себептермен арты қайғылы оқиғаға ұласып, ұмытылмай, Чехия елінің патриот студенттерінің арқасында кейіннен «Студенттер күні» атаулы  мереке болып тойлануы тарихта үлкен із қалдырған екен.

1-жүргізуші: Сазды салем. «Мерекем» әнімен Жұмағалиев Нұржанды қарсы алыңыздар.

2-жүргізуші: 
Уақыт шіркін зымырайды шақтары.
Алдымызда ақ үмітпен атқалы.
Жастық жігер, білімі бар, сөзге бай,
Бозбала мен Бойжеткен ол күн мен ай,
1-2 ай сауық құрып күнде жай,
сессияда ұйықтамаған күндер-ай.
Ауыл, ақша, сабақ, сосын вечер-той,
Өмір мәні махаббатқа жетер ме ой…
Үлгеретін ал осының бәріне, СТУДЕНТТЕР мықты халық екен ғой.

1-жүргізуші:
Кешіміздің ендігі кезегін ортамыздың шырайын келтіріп отырған аяулы да құрметті ұстаздарымызға және бүгінгі кешке келген қонақтарымызға  арнағымыз келіп тұр.

2-жүргізуші: 

— Ұстаздар, сіздерде біздей болдыңыздар, ендеше сіздерді сол студенттік кездерге саяхаттауға шақырамыз! ( Ұстаздар ортаға шақырылады)
Алдын ала дайындалған конверттерді алады. (Ойын шарты түсіндіріліп кетеді)

Ситуациялық жағдайлар.
№1 тапсырма.
Сіз группаластарыңызбен автобуста келесіз.Қалталарыңызда билетке ақша жоқ.Бірақ қалайда сабақтан қалмау керек.Түсетін аялдамаға жеткенде достарыңыз шапшаң түсіп кетті,ал сіз кондукторға ұсталып қалдыңыз.Сіз осы жағдайдан қалай шығасыз? (                                         )

№2 тапсырма.
Жатақхана. Ақшаның,тамақтың таусылып барлығыңыздың тарығып жүрген кездеріңіз.Үзілістің кезінде досыңызбен жүрек жалғау үшін бөлмеге келдіңіз. 3 тілім нан мен 2 жұмыртқа ғана бар.Осы кезде аш жүрген көрші 2 жігіт есікті қағады.Сіздердің бөлмеде екендерізді біледі,бірақ сіздер де аз тамақты бөліскілеріңіз келмейді.Не істейсіз? (                              )

№3 тапсырма.
Ауылдан жалғыз келдіңіз.Қалада ешқандай туыс,танысыңыз жоқ.Ешқандай орысша білмейсіз. Куратор ағайың орыс. Қалайда жатақханаға орналасуыңыз керек.Ағайың қазақша,сіз орысша білмейсіз.Жағдайды ешкімді араластырмай өзіңіз қалай шешесіз? (                                        )

1-жүргізуші:
— Ойынға қатысқан барлық ойыншыларға рахмет.
2-жүргізуші: Сазды салем.
1-жүргізуші: «Студент  болу – жас адамға бақытты  болу  деген  сөзбен  тең» — деп  Тұманбай Молдаға-лиев айтқандай , бүгінгі  мерекелерініз  құтты  болсын , жас  даурен  жас  достар !

2-жүргізуші:
Ащыны да, тәттіні де көріп тұрар,
Сонда да жанарыңда бақыт тұрар.
Бірде аш, бірде тоқ боп жүретұғын,
Біз сияқты «студенттер» бақыттылар!

2-жүргізуші: Бүгінгі өткен 17-қараша студенттер күніне арналған  «Қызықты көңіл, студенттік өмір!» атты кешіміз өз мәресіне жетті деп ойлаймын.                                                                                                                           1-жүргізуші: Қоғамның жүрек дүрсілі, өзегі бүгінгі жастар екені белгілі. Ендеше сол жастар, мына сіздер, Қазақстанның болашағын бұлыңғырлатпай, сенімдерін селдіретпей, көк байрақты тік ұстап, еліміздің абыройын асқақтата беріңіздер!                                                                                                                                             2-жүргізуші: Осы кеште ат салысқан студенттерге үлкен алғыс білдіреміз. Алтын уақыттарыңызды бөліп, бүгінгі кешімізге келген қонақтарға көп-көп рахмет!

1-жүргізуші:
Көңіл қойып тыңдағандарыңызға рахмет. Сау саламат болыңыздар!

2-жүргізуші: Бүгінгі кеш студенттерге арналған би кешімен жалғасын табады.

Сценарий Мақсаты: 1986 жылғы желтоқсанда орталықтың әміршіл — әкімшіл солақай саясатына қарсы алғаш рет бас көтеріп демократия жолында құрбан болған ұл қыздарымыздың ерліктері жайында түсінік бере отырып, жастардың алаңға не себепті, қандай мақсатпен шыққандығын жете түсіндіру.
Сценарий Тәрбиелігі: Өз Отанына, туған жеріне деген сүйіспеншілігін арттыра отырып, өз анна тілін, әдет-ғұрпын, салт-дәстүрін сақтай білуге патриоттық сезімге тәрбиелеу.
Сценарий Дамытушылығы:
Әрбір жеке тұлғаның еркін сөйлеп, өз пікірін, ойын айта білу қабілетін дамыту.

Сценарий Көрнекіліктері: Қайрат Рысқұлбеков, Сабира Мұхамеджанова, 
Ербол Сыпатаев, Ләззат Асанова суреттері. 
«Ар намысым, қасіретім, мақтанышым – Желтоқсан» атты 
плакат. Желтоқсан тақырыбындағы топтардың қабырға 
газеттері және буклеттер. Қанатты сөздер.

Алғы сөз.
Армысыздар құрметті ұстаздар, қадірлі қонақтар, оқушылар. Бүгін біздің еліміздің сан мың жылдар бойы найзаның ұшымен, еліміздің ерен ісімен, кешегі дүниені дүр сілкіндерген Желтоқсан оқиғасымен келген тарихымызда алтын әріптерімен жазылып қалған «Ар намысым, қасіретім, мақтанышым – Желтоқсан» атты тәрбие сағатымызды ұсынамыз.

1-жүргізуші:
Шайқалмасын ешкімнің шаңырағы,
Бақыт көрсін Отанның сан ұланы.
Енді ағайын, көгінде қалықтасын,
Қазағымның қастерлі — Әнұраны!

Желтоқсанда Алматыда, ақ қарда,
Алма бақтар ак қырауға батқанда,
Күңірене күн күркіреп тау жақтан,
Жайдың оты жалаң қақты шатқалдан.

2-жүргізуші:
Желтоқсанда шындық жырын 
шырқаймын деп шарқ ұрдың,
Желтоқсанда егеменді ел болсақ деп талпындың.
Айналайын, айналайын жас өркені халқымның.

1-оқушы: 
Желтоқсанда шындық жырын шырқаймын деп шарқ ұрдың,
Желтоқсанда егеменді ел болсақ деп талпындың.
Кеудеңде әлі сызы жатыр сол кездегі салқынның,
Айналайын, айналайын жас қайраты халқымның.
Темір қолдар қуатты еді алқымыңды қаусырған
Намысыңды жықпай өттің нәубе, дүлей маусымнан.
Жалғыз қалған шақтарымда жігер алдым бойыма
Түрме торын жарып шыққан сенің қайсар даусыңнан.
Өсер елдің қай сәтте де бірлік болмақ қалауы,
Лаула, лаула, желтоқсанның мұзға жаққан алауы.
Өздеріндей ер намысты жас өркені бар елдің,
Ешқашанда еңкеюге тиісті емес жалауы!

1-жүргізуші:
Қазір бұл күн Қазақ халқы үшін ұлы күн, әрі қайғылы, әрі 
бақытты күн. 1986 жылғы желтоқсан оқиғасы Қазақ 
халқында бұрын болмаған ең ауыр да, әділетсіз көтерілістің
бірі. 
2-жүргізуші:
Енді міне, осы Желтоқсан көтерілісіне қатысқан 
ағаларымыз бен апаларымыз үш ғасырға жуық уақыт 
бойы армандаған тәуелсіздікке қол жеткізді.

2-оқушы: 
Жас арудың жанарында – Желтоқсан,
Қанды ғасыр табанында – Желтоқсан.
Қаралы өмір қайыстырған халқымның,
Қара тұман қабағында – Желтоқсан.
Жауыздықты жасқаған да – Желтоқсан,
Жаңа ғұмыр бастаған да – Желтоқсан.
Жазықсыздың көз жасына жуынып,
Абақтыға тастаған да – Желтоқсан.
Намысымның шырағы да – Желтоқсан,
Сұрқай өмір сынағы да – Желтоқсан.
Жігіттердің ұраны да — Желтоқсан,
Жаңа күннің шуағы да – Желтоқсан.

1-жүргізуші: 
Ия, ол күн тәуелсіздіктің туын ең алғаш көтерген әйгілі 
1986 жылдың 16 желтоқсан еді. Таңертеңгілік сағат 10.00 
да бар жоғы 18 минутта 26 жыл елді үздіксіз басқарып 
келген Д.А.Қонаев түсіріліп, орнына Г.Колбин ешкімнің 
пікірінсіз-ақ ұсынылған еді.
2-жүргізуші:
Осыдан 25 жыл бұрынғы Алматы оқу орындарының бірінің жатақханасының алдындағы оқиға. Көрініс.
Көрініс
— Қыздар, мен газет әкелдім.
— Не жаңалық шығыпты?
— КОКП Орталық Комитетінің хатшысы Д.Қонаевты алып, орнына 
В.Колбинді тағайындапты.
— Колбин деген кім екен?
— Қайдан келіпті?
— Колбин Ульяновтан келіпті.
— Қазақстанды өзіміздің қазақстандық азамат басқарсын!
— Біз демократияны талап етеміз.
— Қане жүріңдер, қыздар, жігіттер алаңға кетейік!

3-оқушы: 
Сүймейтұғын болдық қой, сүймей ғұмыр
Көлеңкеміз күннен де тимейді нұр.
Колбин деген кім екен, қайдан келген?
Уа, сыртымыздан қашанғы билейді бұл?

Тәуелсіздік оңайлықпен келмейді,
Бізге оны ешкім аяп бермейді.
Тәуелсіздік – Қайрат, Ляззат, Ерболдың,
Тас көшеде тас-талқан боп өлгені.

1-жүргізуші:
Алаңға шығып өз ойларын айтуға тырысқан қазақтың өрімдей қарусыз жастарына солдаттар мен милиция қызметкері қарсы қойылды. Қыз жігіттерді аяусыз таяққа жықты, түрмеге қамады. Ербол, Ляззат, Сабира сынды жаңа ғана бүршік атып келе жатқан тал шыбықтай жастарымыздың өмірін үзді.
2-жүргізуші:
Иә, ізгілік атаулыдан күдер үзіп, ең соңғы үміті, бар сенімі күйреген, рухани езілген балаң жігіт Қайрат. Қайрат есіл ер көзі тірісінде жазған өлеңдері адам жүрегін тебірентеді.
Соның бірі «Менің тағдырым».

4-оқушы: 
Өмір бойы жолым болып көрмеді,
Жылап келем бұл дүниеге келгелі.
Қайғы шаңы басты менің денемді,
Түспейді шаң сілкінсем де мен енді.
Жолдаған сәлемімді дос алмады,
Шын ба екен-ау тас керең боп қалғаны.
Айта берем, айта берем қайбірін,
Ауыр менің, ауыр менің тағдырым.
Тағдыр мені аямады, қорлады,
Жалынсам да, жыласамда болмады.
Қараңғы өмір бақытым жоқ, жоқ менің,
Армандаған ақ сәулеге жетпедім.

1-жүргізуші:
Осы өлең жолдары Қайраттың қатты қиналып Қазақстан 
үшін жанын құрбан еткенін еске түсіруге болады.
(Осы кезде Қайрат, Ляззат, Сабира, Ерболдардың суреттері әкелінеді)

2-жүргізуші: 
1 минут үнсіздік

1-жүргізуші:
Орыны ағалардың бізбен толсын,
Сәбилер ағалардың жолын қусын.
1минут үнсіздікпен еске алайық,
Аруақ ағалардың ырза болсын.

5-оқушы: 

Тұрса да биік өр басын,
Қазаққа бақыт орнасын.
Сексен алтыншы жылғыдай,
Желтоқсан желі болмасын!
Күн кешіп лапылдаған жастарым,
Дүрліктірді желтоқсанның аспанын.
Жерді, дінді, тілді баба дәстүрін
Қорғау үшін көтерді олар бастарын. 

1-жүргізуші:
«Шеру ұйымдастыруға қатысы бар» деген жалған айыппен қаншама зиялы азаматтар жазаланды, жұмыстан қуылды. Бірақ ол үшін жауапқа тартылған ешкім болған жоқ.

2-жүргізуші:
1986 жылғы 16 желтоқсан күні Д.Қонаевтың орнына Колбин келіп, 17-сі жастар Брежнев атындағы алаңға бейбіт және саяси шеруге шығады. Шеруге шыққан жастарды саперлік күрекпен, дубинкамен, су атқыш машинамен, итпен және т.б. таратады. Ертеңіне 18-желтоқсан Қайраттың үйі.

Көрініс.
Сахнада Қайрат пен жеңгесі дастархан басында отырады. Үйге 
милиционер жігіт кіреді.
Милиция: Біз органнан келдік. Қайрат Рысқұлбеков деген азаматты 
тұтқындауға келдік. Прокурордың санкциясы бар. Міне!
Жеңгесі: Қайрат, бері кел.
Милиция: Тез жинал, бізбен бірге кетесің.
Жеңгесі. Ойбай-ау бұларың не? Жұдырықтай баланың не жазығы бар
еді? Әке-шешесіне не бетімізді айтамыз.
Милиция: Жеңеше, сабыр етіңіз! Бұл жігіт бір төбелеске қатысыпты. 
Анық – қанығын тексерген соң қайтарып жібереміз.
(Осы кезде Қайратты милиционер алып кетеді.)

6-оқушы: 

«Ақтың сөзің не? деген,
Бүгін қойды сот сұрақ.
Айтайын оны халқыма,
Жоқ пиғыл менде жасымақ.
Қорлай да беріп қайтадан,
Титыққа орыс жетпесін.
Туған жердің намысы,
Бөтен қолда кетпесін.
Салт – санадан айырылып,
Арақтан ұрпақ азбасын.
Қызғаныштан тозбасын,
Қолдаушысыз болмасын.
Барлық ұлтпен тең болып,
Ешкімнен көңілің қалмасын.
Ендігі жерде басыңнан,
Бірлік пен бақ таймасын.
Осы айтылған ақтық сөз,
Туың болсын әрдайым.
Мойным алып жаланы,
Мен болайын құрбаны!
17 жыл мен жатырмын,
Ақ жазыңтың түбінде.
Мені өлтірген таксист жігіт,
Тірімісің бүгінде?
Тірі жүрсің өткен күнді,
Еске алғанның несі бар?
«Желтоқсанда» құрбан болған,
Ляззат қызды есіңе ал!
Халқым, саған ризамын!
Батыл бас аяқты, жас достар,
Бұл жерде – батыр жоқ қол бастар,
Бұл жерде – жүректе… мұз жатыр,
Бұл жерде — өрімдей… қыз жатыр.
Бұл жерден мәңгілік аттанған,
Халқымның есінде сақталған! 

1-жүргізуші:
Маңдайына жазылған аз ғана ғұмырдың соңғы сағатына 
дейін мынау алдамшы дүниеден рахым күтіп, күдерін 
үзбеген сұңғыла жігіттің көңілі кім үшін, не үшін мерт 
болуға тиіс екенін сезе бастаған тәрізді.

Көрініс.
Түрме іші, қолында қағазы бар Қайрат отыр. Қинала отырып «Түрме жыры» өлеңін оқып шығады. Содан кейін қатты шаршап, былай дейді:
«-Уһ, әбден шаршадым-ау, жүйке тамырым жұқарды ғой! Қайран бостандық!!!
Жалалы боп, қатты батты жаныма,
Жазалаушы қағаз алдым қолыма.
Жігіттер-ай, айтып-айтпай не керек,
Жазған екен маңдайыма сорыма.
Біріншіден, мен сағындым анамды,
Екіншіден, бұл құдайға не қылдым?
Бостандықта еркін жүрген жан едім,
Енді, міне, абақтыға жабылдым.

Кезекші: Заключенный Рыскулбеков на допрос.
Тергеуші: Айыпкер Рысқұлбеков, сен Мир мен Сәтбаев көшелерінде жасақшыларды көрдің бе?
Қайрат: Егер ол көшеге бармасам оларды қайдан көремін?
Тергеуші: Савицкийді сен өлтірдің бе?
Қайрат: Жоқ, өлтірген жоқпын?
Тергеуші: Сенің ұрып жатқаныңды біреу көріпті ғой.
Қайрат: Олай болса мені сол адаммен беттестір, бұл өтірік жала.
Тергеуші: Ах, ты, декабрист несчастный. Я тебе покажу өтірікті! Жала
дейді еще! Ей, Рыскулбеков, сен, «Савицкийді өлтірдім» деп 
мойныңа ала сал, сонда сенің жазаң жеңілденеді. Егер,сен 
Савицкийді өлтіргеніңді мойындасаң, әкеңе тиіспейміз. 
Әйтпесе әкеңді де…
Қайрат: Жолдас тергеуші, бұл жала ғой! Өлтірмеген адамды өлтірдім деп қалай мойындаймын, адам түгіл тышқанды да өлтіріп көрген емеспін.
Тергеуші: Заключенный Рыскулбеков, сен ақымақ болма, 
«Савецкийді өлтірдім» деп мойында. Бұл – бір. Сен әкеңнен 4 мың сом алып, мына менің алақаныма сал, бұл – екі. Түсіндің бе, мақұлық?
Қайрат: 
Жолдас тергеуші! Айылда әзер күнін көріп отырған ата-анамды ақша деп қинағым келмейді және не үшін ақша төлеуім керек? 
Не үшін? Ешқандай қылмысым жоқ. 
Тергеуші: Әкетіңдер, құртыңдар, атыңдар! 
Қайрат:
Тоқта! Айтар сөзім бар.
Күнәдан таза басм бар,
Жиырма бірде жасым бар.
Қасқалдақтай қаным бар,
Бозторғайдай жаным бар.
Алам десең алыңдар.
Қайрат деген атым бар, 
Қазақ деген затым бар.
«Еркек тоқты – құрбандық»,
Атам десең атыңдар.
(Қайратты кісендеп алып кетеді.)

Ойын: «Алма ағашы»

1-жүргізуші: 
Тәуелсіздік — ел мұраты. Бұл біздің ұлан байтақ теңіздей Қазақ тарихының басынан кешкендерінің тамшысы ғана болса да, осы 17жылда Қазақстанның дамып өркендеуін жылдармен өрнектейміз.
2-жүргізуші: 
1991 жылы Тәуелсіз Қазақстан елі тұңғыш рет Н.Ә.Назарбаевты президент етіп сайлады.
1-жүргізуші: 1992 жылы Қазақстан Республикасының Елтаңбасы, әнұраны, туы туралы заң қабылданды.
2-жүргізуші: 1993 жылы 30 тамызда Қазақстан Республикасының Конституциясы қабылданды. 15 қарашада төл теңгеміз алғаш реет айналымға түсті.
1-жүргізуші: 1994 жылы Ғарышта қазақтың екінші ғарышкері Т.Мұсабев көк байрақты желбіретті.
2-жүргізуші: 1995 жылы ұлы Абайға 150 жыл толды.
1-жүргізуші: 1996 жыл Жамбыл жылы. Тәуелсіздік монументі орнатылды.
2-жүргізуші: 1997 жылы «Қазақстан – 2030» стратегиясы қабылданды.
1-жүргізуші: 1998 жылы Ақмола атауы Астана деп өзгертілді.
2-жүргізуші: Астанада алғаш рет Бәйтерегіміз салынды.
1-жүргізуші: 1999жыл Қорқытқа 1500 жыл тойын Қызылордада тойладық.
2-жүргізуші: 2000жылы – Мәдениетті қолдау жылы.
1-жүргізуші:2001 жылы 18мамырда – Күлтегін ескерткішінің көшірмесін И.Тасмағамбетов Астанаға әкелді.
2-жүргізуші: 2002 жылы – Денсаулық жылы.
1-жүргізуші: 2003-2005 жылдары Ауыл жылдары
2-жүргізуші: 2006жылы — Сыр елі өнер ордасы
1-жүргізуші: 2007жылы төл теңгеміз жаңа түрмен айналымға түсті.
2-жүргізуші:2008жылы Қазақстанның бас ордасына Астанаға 10 жылдығы тойланды.

1-жүргізуші:
Есті ерлер жүрмейді желік ертіп,
Елеулі іске қосар емірентіп.
Бүгінгі кеш қонағы апайымыз
Сөз сөйлесін баршаны тебірентіп,-дей отырып,Төрешова 
Ақкенже Қонысбекқызына сөз береміз. 

Өлең: «Желтоқсан желі» 
1-жүргізуші: 
Тәуелсіздіктің түп тамырына желтоқсан оқиғасының тікелей байланысы бар екеніне ешкім дау айта қоймас. Десек те, 1986 жылдың қайғылы желтоқсаны бір күнгі немесе бір жылғы наразылықтың көрінісі болмаса керек.

2-жүргізуші:
Бүгінде 1986 жылы болған Желтоқсан оқиғасына 25 жыл 
толуда. Ел іргесі тыныш, халқымыз бай-қуатты болсын!