Ауыл хужалы?ы эшс?нд?ре байрамына сценарий

Ауыл эшсәндәренең байрам шатлығын уртаҡлашырға мәртәбәле ҡунаҡтар: БР Ауыл хужалығы министрлығының иҡтисади анализ һәм планлаштырыу бүлеге начальнигы Айҙар Сәйетов, район хакимиәте башлығы вазифаһын башҡарыусы Фәнзил Фәйез улы Сыңғыҙов, район хакимиәтенең ауыл хужалығы бүлеге начальнигы Рөстәм Рәшит улы Аҡбашев, “Мәләүез шәкәр заводы” генераль директоры Альберт Бикташев, “Красноусол” шифаханаһы директоры Фаяз Харис улы Мәжитов килгәйне. Шулай уҡ хужалыҡтар етәкселәре, ауыл хужалығы алдынғылары, тармаҡ ветерандары, ауыл биләмәләре башлыҡтары һәм предприятие-учреждениеларҙан вәкилдәр ҡатнашты.

Сара башланырҙан алда район хакимиәте башлығы вазифаһын башҡарыусы Фәнзил Сыңғыҙов һәм ҡунаҡтар мәҙәниәт һарайы фойеһында районыбыҙ уңғандары – эшҡыуар-фермерҙар тарафынан әҙерләнгән бай йөкмәткеле күргәҙмә менән танышып сыҡты. Улар араһында “Ғафури һөтө” ЯСЙ-е, “ШЭ Маннанов А.Б.”, “ШЭ Алиян М.Ш.”, “ШЭ Шаймарҙанов М.Р.” (Сәйетбаба ауылында сыр етештереүсе), “Красноусол” ҡулланыусылар йәмғиәте, “Фомин” икмәкханаһы, “Күркәм дөйәғош” КФХ-һы, Красная поляна утарынан Сергей Тимофеев һәм башҡалар бар ине.

Тантаналы сара бейеүселәрҙең игенсегә дан йырлау композицияһы менән асылып, хөрмәтле ҡунаҡтар быйылғы яңы уңыш ононан ҡабарып бешкән икмәктән ауыҙ итте. Байрам сараһын алып барыусылар Рәзилә Хәбибуллина менән Хызыр Нәзиров кисәне асып, ҡунаҡтар менән таныштырып үткәндән һуң, тәүге һүҙҙе район хакимиәте башлығы вазифаһын башҡарыусы Фәнзил Сыңғыҙовҡа бирҙе.

— Бөтөн ауыл хужалығы һәм эшкәртеү сәнәғәте хеҙмәт коллективтарын Ауыл хужалығы хеҙмәткәрҙәре көнө менән тәбрикләйем, ныҡлы һаулыҡ, бәхет, именлек теләйем, — тине Фәнзил Фәйез улы. – Бөгөн күп йыллыҡ традицияға ярашлы, байрам тантанаһына ысын һөнәрмәндәр, үҙ эшенә бирелгән, ергә ереккән — райондың иң яҡшы аграрийҙары йыйылған. Райондың ауыл хужалығы эшсәндәре үҙҙәренең һөнәри байрамын лайыҡлы ҡаршылай: ауыл уңғандары иген, шәкәр сөгөлдөрө уңышы менән һөйөндөрҙө, һөт һәм ит етештереү артты, малдар ҙа туҡ ҡышлаясаҡ.

Бөтөн агротехник талаптарҙы үҙ ваҡытында үтәү һәм һауа шарттарының һәйбәт булыуы һөҙөмтәһендә бөртөклөләрҙән һәйбәт – һәр гектарҙан уртаса 23,6 центнер (республика күрһәткесенән юғарыраҡ) уңыш үҫтереп алынды. “Татлы тамыр” майҙандары 3066 гектарҙы биләп, уңышын йыйып алыуҙа хужалыҡтарҙың ныҡышмал һәм тырыш хеҙмәтен билдәләп үтергә кәрәк. Быйыл ауыл хужалығы предприятиелары шәкәр заводына 112 мең тоннанан ашыу “татлы тамыр” тапшырҙы, тулайым йыйым 122681 тонна тәшкил итте. Республика буйынса был культураның уртаса гектар ҡеүәте – 319 центнер булһа, ә районда һәр бер гектар 400 центнер уңыш бирҙе. Уңышлы эшләү һөҙөмтәһендә ра-йон һәр йылдағыса бы-йыл да был төшөмлө культура күрһәткестәре буйынса республикала тәүге өсәү иҫәбенә инеп, бары тик Өфө районынан ғына ҡалышып, икенсе урынды яуланы, — тип был тәңгәлдә үҙ өлөшөн индергән хужалыҡтарҙы барлап үтте сығыш яһаусы. — Районыбыҙ малсылары ла һөнәри байрамдарын уңышлы ҡаршылай. Ра-йон буйынса 18226 баш һыйыр малы иҫәпләнеп, шуның 7679 башы һауын һыйырҙары, 2878 баш йылҡы малы, ҡоштар – 111, сусҡалар 1430 баш, 19000 бал ҡорто ғаиләһе иҫәпләнә, — тип сығышын дауам итте Фәнзил Фәйез улы. – 10 айҙа хужалыҡтарҙа 26 мең тонна, шул иҫәптән ауыл хужалығы предприятиелары һәм крәҫтиән-фермер хужалыҡтарында 4666 тонна һөт, 2688 тонна һыйыр һәм ҡош ите етештерелгән. Был күрһәткестәр былтырғы кимәлдә. Һәр һыйырҙан 3482 килограмм һөт һауыла (107,3 процент).

Бөгөнгө күргәҙмәлә күреүегеҙсә, Ғафури эшҡыуар-фермерҙары бер нисә төрлө сыр, ҡымыҙ, башҡа һөт продукциялары етештерә. Шуныһы иғтибарға лайыҡ, “Ғафури һөтө” кооперативы һөттө ҡаптарға тултыра башланы. Киләсәккә пландары – колбаса цехы асыу, быға алынған грант ярҙамға киләсәк. Районыбыҙ хужалыҡтары республика маҡсатлы программаларында әүҙем ҡатнаша. 2012 йылдан алып 23 фермер дөйөм 41,9 миллион һумлыҡ дәүләт ярҙамы алды. Беҙ артабан да ауыл хужалығын үҫтереүгә ярҙам программаларында ҡатнашырға, малсылыҡ объекттарының төҙөлөшөн дауам итергә тейешбеҙ. Ауыл хужалығында әлегә проблемалар етерлек, был хаҡта беҙ беләбеҙ, һәм уларҙы хәл итеү өсөн барыһын да эшләргә тейешбеҙ, — тине һәм йәнә бер тапҡыр ауыл хужалығы эшсәндәренә, бигерәк тә бөгөн үҙҙәренең бай тәжрибәләрен йәш белгестәр менән ихлас уртаҡлашҡан тармаҡ ветерандарына тәбрик һүҙҙәрен еткереп, Фәнзил Сыңғыҙов сығышын йомғаҡланы. Һәм крәҫтиән-фермер хужалығы етәкселәренә “БР-ҙа фиҙаҡәр хеҙмәте өсөн” билдәһен, Рәсәй Федерацияһы Ауыл хужалығы министрлығының Маҡтау грамотаһын һәм Рәхмәт хатын, ҡиммәтле бүләктәр тапшырҙы. Шулай уҡ бер төркөм алдынғыларҙы район Советының һәм хакимиәтенең Маҡтау грамоталары менән бүләкләне.

Артабан БР Ауыл хужалығы министрлығы вәкиле Айҙар Сәйетов байрамға йыйылыусыларҙы республика Хөкүмәте, Ауыл хужалығы министрлығы исеменән тәбрик һүҙҙәрен еткерҙе һәм байрамды ауыл хужалығы эшсәндәре һәйбәт һөҙөмтәләр менән ҡаршылауын билдәләп үтте. Бер төркөм алдынғыларҙы Башҡортостан Республи-каһы Ауыл хужалығы министрлығының Маҡтау грамоталары менән бүләк-ләне.

Район хакимиәте баш-лығының ауыл хужалығы буйынса урынбаҫары Рөстәм Рәшит улы Аҡбашев ауыл хужалығы эшсәндәрен һөнәри байрамдары менән тәбрикләп, йәнә бер төркөм алдынғыларға район хакимиәтенең Дип-ломдарын һәм ҡиммәтле бүләктәр тапшырҙы.

“Красноусол” шифа-ханаһы директоры Фаяз Харис улы Мәжитов та байрамға буш ҡул килмәгән. Ауыл хужалығы алдынғыларына атап шифаханала ял итеү һәм сәләмәтлектәрен нығытыу өсөн 6 сертификат тапшырҙы.

Дөйөм алғанда, районыбыҙҙың ауыл хужалығы эшсәндәренә дан йырлау байрамы йылы шарттарҙа үтте. Сығыш яһаусыларҙың һәр береһе игенсе, малсы һөнәренең бөйөклөгөн һыҙыҡ өҫтөнә алып, фиҙаҡәр хеҙмәттәре өсөн уларға рәхмәт һүҙҙәрен еткерҙе.

Район мәҙәниәт һара-йы артистарының, “Красноусол” шифаханаһы һәүәҫкәрҙәренең, Красноусол башҡорт гимназия-интернаты уҡыусыларының сағыу сығыштары байрамға биҙәк өҫтәне һәм һәр кемдең күңеленә хуш килде. Байрам сараһы “Ғафури гимны” менән тамамланды.

ЯҢЫ ЙЫЛ БАЙРАМЫНА СЦЕНАРИЙ ҺӘМ УЙЫНДАР

Алтын сәсле Ҡарһылыу

Айгөл Ишемғужина-Иҙелбаева

Мәктәп уҡыусылары өсөн Яңы йыл иртәлеге сценарийы

Ҡатнашалар:

Әкиәтсе

Ҡыш бабай

Алтын сәсле Ҡарһылыу

Ун ике Ҡар ҡыҙы

Аҡъегет

Аҡъегеттең ете ағаһы

Ҡуян

Аҡ бүре

Шүрәле

Юха

I күренеш

Зал биҙәлгән. Уртала матур итеп биҙәнгән урман һылыуы – шыршыҡай урын алған. Төрлө кейемдәрҙәге балалар байрамдың башланыуын түҙемһеҙлек менән көтә. Әкиәтсе инә.

Әкиәтсе:

 – Һаумыһығыҙ, балалар! Афарин, ҡарлы-буранлы һыуыҡтан ҡурҡып тормағанһығыҙ, бөгөнгө байрамға ҡыуанышып килеп еткәнһегеҙ. У-у, бында балалар ғына түгел, ҡуяндар ҙа, күбәләктәр ҙә, хатта кеше-үрмәкселәр ҙә бар икән. Ә мин – Әкиәтсе. Мин булған ерҙә мөғжизәләр тыуа, донъя үҙе әкиәткә әйләнә. Тик яуызлыҡтар ғына әкиәттә ҡала, ә изгелектәр иһә беҙҙең менән ысынбарлыҡта йәшәй. Алда беҙҙе матур әкиәт көтә. Ә хәҙер, әйҙәгеҙ әле, балалар, бергәләшеп йырлашып, әйләнеп алайыҡ!

Балалар, түңәрәктәр яһап тороп, йырлай-йырлай әйләнә. Шул саҡ ҡапыл ут һүнеп, кире яна. Ҡурҡыныс ауаздар ишетелә.

Әкиәтсе:

• Абау, ни булды? Балалар, тауышланмағыҙ, бында кемдер килә, ахырыһы… Бәй, яуыз Шүрәле үҙенең тоғро хеҙмәтсеһе Юха менән килә ята бит! Әйҙәгеҙ, ситкәрәк китәйек! Барығыҙ ҙа миңә ҡарағыҙ әле! Әпсен-төпсөн, барыһы ла бөтһөн, бәшмәк үҫһен! (Әкиәтсе таяғы менән һелтәнә). Булды! Улар беҙҙе бәшмәктәр үҫеп ултыра икән, тип уйлаясаҡтар.

Шүрәле менән Юха инә. Улар икеһе лә имәнес ҡиәфәттә.

Шүрәле:

• Тә-әк, Ерҙә алтын сәсле ҡыҙҙар бөттө, тиһең инде, ә?

Юха тубыҡланып, Шүрәлегә табан шыуышып килә:

• Эйе шул, батшам! Бер бөртөк тә алтын сәсле ҡыҙ ҡалманы…

Шүрәле уның алҡымынан матҡып тотоп ала:

• Яңы йыл алдынан ундай ҡыҙҙарҙың алтын сәсен ҡырҡһам – ваҡыттың туҡтаясағын, ә сәстәренән арҡан ишеп, муйыныма бәйләһәм, унда күпме сәс бар – шул тиклем йылға минең ғүмеремдең оҙонаясағын һин оноттоңмо әллә? Һин үҙең дә йәшәрәсәкһең бит!

Юха:

• Юҡ, юҡ, онотманым да ул…

Шүрәле (Юханы этеп ебәрә):

• Улайһа, бар, хәҙер үк миңә алтын сәсле ҡыҙҙы табып килтер!

Юха:

• Эйе, эйе, батшам… (Юха сығып барышлай) Ҡара әле, ҡайһылай бында бәшмәктәр күп икән ул. Эй, мин бәшмәк яратам да ул! (Ул шатлана-шатлана ерҙән бәшмәк йыя башлай).

Шүрәле:

• Нимә тинем мин һиңә, алйот!!!

Юха:

• Ә-ә, эйе, эйе, батшам. Хә-хә-хәҙер, ки-ки-килтерәм!

Юха башын аҫҡа эйеп сыға. Шүрәле тегеләй-былай йөрөй һәм сыға.

Әкиәтсе:

• Уф, беҙҙе танырҙар икән, тип ҡотом осҡайны. Әпсен-төпсөн, тылсым бөтһөн! Балалар, һеҙ хәҙер кире үҙегеҙ булдығыҙ. Ҡарағыҙ әле, былар бит тағы ла яуызлыҡ эшләргә уйлай. Ишеттегеҙме, ваҡытты туҡтатмаҡсылар! Улайһа, беҙ Яңы йылһыҙ ҡаласаҡбыҙ бит! Тороп тороғоҙ әле, Шүрәле менән Юха (улар киткән яҡҡа бармаҡ иҙәй), мин дә бар бит әле! Балалар, мин Шүрәле менән Юханың артынан китәйем. Улар яуызлыҡтар ҡылмаһын өсөн халыҡты иҫкәртәйем. Бәлки, үҙҙәре лә ҡылғандарының яҡшы түгеллеген аңлап, кире тәүбәгә ҡайтыр. Ярай, осрашҡанға тиклем һау булып тороғоҙ!

Әкиәтсе сыға.

II күренеш.

Талғын ғына көй уйнай. Залға бейей-бейей Ҡар ҡыҙҙары инә.

• Беҙ, беҙ, беҙ инек,

Беҙ ун ике Ҡар инек,

Һыуға төштөк – боҙ булдыҡ,

Утҡа индек – һыу булдыҡ,

Ҡыш бөткәйне – юҡ булдыҡ!

Ҡарһылыу инә. Ҡар ҡыҙҙары уны уратып ала.

Ҡарһылыу:

• Һаумыһығыҙ, һеңлеләрем! Беләһегеҙме, тиҙҙән Ергә тағы ҡыш киләсәк. Минең менән быйыл да Ергә төшкөгөҙ киләме?

Ҡар ҡыҙҙары:

• Килә! Килә! Ҡарһылыу апай, һинең теләгән әйберҙе күрһәтә торған серле көҙгөң бар бит әле — шуны биреп тор әле! Минең Ерҙе күргем килә!
• Минең дә!
• Минең дә!

Ҡарһылыу:

• Әйҙәгеҙ, бергәләп ҡарайыҡ!

(Ярым түңәрәккә тороп алып көҙгөгә текәләләр)

Ҡар ҡыҙҙары:

• Ҡарағыҙ әле, былтырғы күрше ҡыҙының санаһын тартып алып илатҡан малай шул ҡыҙ менән баҡсала һарғайып кипкән япраҡтарҙы йыя. Ә теге, әхирәтенең матур күлдәгенән көнләшеп, уның портфеленә елем ҡойған ҡыҙыҡайсы, ҡарағыҙ, шул уҡ әхирәтенең тыуған көнөнә ҡулъяулыҡ сигеп ултыра түгелме? Ҡыҙҙар, һиҙәһегеҙме, Ерҙә яуызлыҡ бөтөп бара бит! Юҡ, бөтмәгән икән әле. Ҡара, ҡара, былтыр беҙҙән тау яһап, балаларға байрам эшләгән егетте ағайҙары рәнйетә түгелме?  Эйе шул. «Һин беҙгә оҡшамағанһың, бигерәк йомшаҡ күңеллеһең, ҡыҙҙар һымаҡһың. Ҡулыңдан бер эш тә килмәй!» – тип бигерәк  кәмһетеп ташланылар бит! Исеме Аҡъегет икән. Ни эшләп ҡулынан бер ни ҙә килмәһен, ти! Балаларға байрам бүләк итеү – иң ҙур эш бит ул!

Ҡарһылыу (ситкә китеп, ҡулдарын түшенә ҡуйып ипләп кенә):

• Аҡъегет!!!

Шул саҡ ҡулына глобус тотҡан Ҡыш бабай килеп инә.

• Эһем, эһем, ҡыҙҙар-йондоҙҙар! Ни менән мәшғүлһегеҙ ул?

Ҡар ҡыҙҙары көҙгөнө тиҙ генә Ҡарһылыуҙың кеҫәһенә тыға.

Ҡыш бабай:

• Бына Ерҙе күрәһегеҙме? (Ул глобусты әйләндерә). Ундағы күпселек халыҡ ҡышты көтә. Яңы йылға ла бик аҙ ғына ваҡыт ҡалды. Ҡыштың илселәре итеп мин һеҙҙе Ергә ебәрәм. Халыҡ байрамға нисек әҙерләнә икән?

Ҡар ҡыҙҙары:

• Уй, рәхмәт олатай! (Ҡар ҡыҙҙары Ҡыш бабайҙы һырып алып, сикәһенән үбә). Әйҙәгеҙ, остоҡ, Ҡыҙҙар-йондоҙҙар!

Ҡыш бабай:

• Барығыҙ, барығыҙ! Мин Яңы йыл кисендә килеп етермен! Тик һаҡ йөрөгөҙ!

Улар сыға. Талғын көй. Ҡар ҡыҙҙары кире йүгереп инә. Был юлы улар – Ерҙә. Улар көй ыңғайына бейей.

• Бына беҙ Ерҙә! Бәй, бында балалар байрамға йыйылған бит! Беҙ үҙебеҙ байрамға саҡ-саҡ һуңламай ҡалғанбыҙ икән. Әйҙәгеҙ, балалар, уйындар уйнап алайыҡ.

Күмәк уйындар. Ҡарһылыу инә.

Ҡарһылыу:

• Һаумы, Ер! Һаумыһығыҙ, балалар! Бына тағы һеҙгә ҡунаҡҡа килдек. Һеҙгә тик аҡлыҡ, сафлыҡ ҡына килтерҙек. Яуызлыҡты юҡҡа сығарырға, Яңы йылды бүләк итергә тип килдек беҙ һеҙгә!

Ошо саҡта артта Юханың килеүе күренә. Ул, Ҡарһылыуҙы күреп, ҡулдарын ыуа:

• Әһә, алтын сәсле ҡыҙыҡай!

Юха йәшенә һәм Ҡарһылыуҙың һөйләгәнен ҡулын ҡолағына ҡуйып тыңлай.

Ҡарһылыу (үҙ алдына):

• Быйыл мин оло тулҡынланыу менән килдем! Хыялымда йөрөгән аҡ уйлы егетте күргем килә! Исеме Аҡъегет икән. Риза булһа, мин уны үҙебеҙгә – мәңге Ҡыш иленә алып китер инем. Әгәр риза булмаһа? Мин бит бында ҡала алмайым! Унһыҙ ни эшләрмен?..

Ҡарһылыу илай, уны Ҡар ҡыҙҙары йыуата. Юха шул арала ҡайҙандыр аҡ кейем табып кейә, битлеген сисеп, матур егеткә әүерелә.

Юха-Аҡъегет:

• Һылыу, һиңә ни булды? Ни эшләп илайһың?

Ҡарһылыу ( уны күреп тертләп китә):

• Аҡъегет?

Юха-Аҡъегет:

• Эйе, минең исемен Аҡъегет. Ә һин ҡайҙан беләһең?

Ҡарһылыу (оялып ҡына):

• Э-э, мин – Ҡарһылыу. Былтыр һинең балаларға ҡарҙан бейек тау эшләгәнеңде күҙәтеп торғайным…

Юха-Аҡъегет:

• Ә, беләһеңме, мин быйыл да балаларға ҙур бүләк әҙерләнем. Ул урман ситендәге бер мәмерйәлә. Әйҙә, мин һине шунда алып барам!

Ҡарһылыу:

• Урман ситендәге мәмерйәгә икәүләп барһаҡ, улай килешерме?

Юха-Аҡъегет:

• Килешер, килешер. Әйҙә, әйҙә! Ул бүләктәрҙе кемгә бирергә икәнен белмәйем, һин миңә ярҙам итерһең.

Ҡарһылыу:

• Ярай, улайһа. Мин хәҙер! (Ҡар ҡыҙҙарына) Һеҙ бында балалар менән уйнай тороғоҙ, беҙ хәҙер Аҡъегет менән бүләктәр алып киләбеҙ!

Ҡарһылыу кеҫәһенән көҙгөһөн алып, йәшереп кенә ҡарап, сәстәрен төҙәтеп ала. Әммә кеҫәһенә тыҡҡан саҡта яңылыш көҙгөһө төшөп ҡала.  Юха-Аҡъегет менән Ҡарһылыу сыға.Ҡар ҡыҙҙары балалар өсөн төрлө уйындар үткәрә.

III күренеш.

Арҡаһына мылтыҡ аҫҡан Аҡъегет килә. Үҙе һөйләнә.

Аҡъегет:

• Эх, ағайҙарым! «Беҙгә оҡшамағанһың, бигерәк йомшаҡ күңеллеһең, ҡыҙҙар һымаҡһың», – тиһегеҙ инде. «Ҡулыңдан бер ни ҙә килмәй», имеш. Ярай, күрһәтермен әле мин һеҙгә, ағайҙар!

Шул саҡ ҡуян йүгереп үтә. Аҡъегет тиҙ генә мылтығын алып атмаҡ була. Ҡуян шундуҡ телгә килә.

Ҡуян:

• Атма миңә, егет! Минең бәләкәстәрем бар. Мин булмаһам, уларҙы кем тәрбиәләр?

Аҡъегет:

• Нисек? Һин һөйләшә беләһеңме ни?

Ҡуян:

• Эйе.

Аҡъегет:

• Ярай, улайһа. Мин һине ебәрәм.

Ҡуян:

• Рәхмәт, егет!

Ҡуян күҙҙән юғала. Аҡъегет юлын дауам итә. Шул саҡ тәпәйе эләккән ҡапҡанды һөйрәтеп  Аҡ бүре ҡаршыға килә.

Аҡ бүре:

• Ҡотҡар, егет! Мине һаҙлыҡ хужаһы Шүрәле ҡапҡанға ҡаптырҙы!

Аҡъегет:

• Ҡыҙыҡ! Был урманда әллә бөтә йәнлектәр ҙә һөйләшә беләме икән? (Бүренең ҡапҡанын ысҡындыра). Башҡаса һаҡ йөрө!

Аҡ бүре:

• Рәхмәт, егет! Изгелегеңде мәңге онотмам! Өс ҡылымды алып ҡал! Кәрәк булһам, уны өҙөрһөң, һәм мин килеп етермен.

Аҡъегет юлын дауам итә. Шул саҡ Ҡарһылыуҙың төшөп ҡалған көҙгөһөн табып ала.

Аҡъегет:

• Был ниндәй көҙгө икән ул? Ҡайһылай матур! Ситтәре семәрле! Моғайын, берәй сибәр генә хан ҡыҙыныҡылыр инде. Эх, шул һылыуҙы күрәһе ине!

Шул саҡ матур ғына көй уйнап, көҙгө ялтырап китә. Унда Ҡарһылыу күренә.

Аҡъегет:

• Бәй, был көҙгө тылсымлы икән дә баһа! Ҡара әле, унда һылыуҙарҙан-һылыу бер ҡыҙ күренә түгелме? Әллә Ҡарһылыу инде? Шул бит! Былтыр мин уның урманда ҡоштар менән йырлап һөйләшкәнен һоҡланып тыңлап торғайным, әммә янына барырға ҡыйыулығым етмәгәйне. Быйыл уның менән танышам, тип үҙемә һүҙ биреп, түҙемһеҙләнеп ҡыштың етеүен көттөм. Эх, Ҡарһылыу!.. Тик ни эшләп һин ҡараңғы мәмерйәлә ул? Ни өсөн ҡулдарың бәйләнгән?

Шул саҡ Ҡарһылыуҙың тауышы ишетелә:

• Ҡотҡар, егет!

Аҡъегет:

• Ҡотҡарам һине, Ҡарһылыуым! Тик ул мәмерйәне ҡайҙан табырға икән?

Әкиәтсе инә.

Әкиәтсе:

• Һаумы, ҡыйыу Аҡъегет! Ҡарһылыуҙы тик һин генә ҡотҡара алаһың. Уны Юха алдаштырып, Шүрәленең мәмерйәһенә алып китте. Улар Ҡарһылыуҙың алтын сәстәрен ҡырҡып, ваҡытты туҡтатмаҡсы булалар. Һиңә ашығырға кәрәк! Әҙәм йырып сыҡҡыһыҙ ҡара урманды үткәс, Шүрәленең батҡаҡлы һаҙлығын сығырһың. Унан тауҙар башлана. Шундағы мәмерйәлә Ҡарһылыу йәшеренгән. Һаҡ бул, егет!

Әкиәтсе ҡулын болғап ҡала, Аҡъегет юлын дауам итә. 

Аҡъегет:

• Бына Әкиәтсе әйткән ҡара урман. Тик уны нисек сығырға икән?

Шул саҡ егет ҡотҡарған Ҡуян инә.

Ҡуян:

• Мине ҡотҡарғаның өсөн мин дә һиңә ярҙам итергә килдем. Һинең килеүеңде һиҙеп, Юха менән Шүрәле юлыңа ҡаршылыҡ ҡорған. Ләкин беҙ уны хәйлә менән еңеп сығасаҡбыҙ. Шулай бит, балалар? Әйҙәгеҙ бергәләп урманды йырып сығайыҡ. Бының өсөн мин һеҙгә «Урманда төрлө ағастар үҫә. Улар бейек йә тәпәш, киң йә нәҙек» тип әйтәм. «Бейек» тиһәм һеҙ ҡулдарығыҙҙы өҫкә күтәрегеҙ, «Тәпәш» тиһәм – сүкәйегеҙ. «Киң» тигәндә ҡулдарығыҙҙы тирә-яҡҡа йәйегеҙ, ә «нәҙек» һүҙенә ҡулдарҙы бер-береһенә яҡынайтырға кәрәк. Аңлашылдымы? Әйҙә, киттек!

Ҡуян һүҙҙәрҙе бутап әйтә. Шулай бер нисә тапҡыр ҡабатлана.

Ҡуян:

• Бына урманды йырып та сыҡтыҡ.

Аҡъегет:

• Рәхмәт, мәрхәмәтле Ҡуян! Рәхмәт, балалар!

Ҡуян:

• Хәйерле юл, Аҡъегет! (ҡулын болғап ҡала).

Аҡъегет артабан китә. Ә унда – һаҙлыҡ.

Аҡъегет:

• Һаҙлыҡҡа ла еттек. Әммә уны нисек сығырға? Бәлки, Аҡ бүре өйрәтер?

Ул кеҫәһенән өс ҡылды алып өҙә. Аҡ бүре пәйҙә була.

Аҡ бүре:

• Егет, бик хәтәр юлға сыҡҡанһың. Шүрәлегә ҡаршы тора алырһыңмы?

Аҡъегет:

• Ҡарһылыуҙы ҡотҡарыр өсөн мин барыһына ла әҙер!

Аҡ бүре:

• Изге ниәтеңде хуплайым. Был һаҙлыҡты үтергә ярҙам итермен. Тик минең генә түгел, балаларҙың да ярҙамы кәрәк. Балалар, ярҙам итәбеҙме? Әйҙәгеҙ, улайһа, паровоз яһап, бер-беребеҙҙең биленә тотоноп  түңәрәккә торайыҡ та, алдыбыҙҙа түңгәк ята, тип күҙ алдына килтерәйек. Шулай итеп һаҙлыҡтағы «түңгәктән түңгәккә» һикерәйек. Ә мин былай тип һамаҡлайым:
• Бер, ике, өс түңгәк,

Һаҙлыҡ тулы мең түңгәк.

Һаҙлыҡ беҙҙе тарта алмай –

Бына нисек беҙ күмәк!

Әҙерһегеҙме? Әйҙәгеҙ!

Бүре үҙе иң алдан тора ла, һамаҡлай-һамаҡлай юл башлап бара. Балалар түңәрәк буйлап һикерешә.

Аҡ бүре:

• Афарин! Ана шулай. Күмәкләгән – яу ҡайтарған, тиҙәр бит. Бына һаҙлыҡты ла еңел генә үттек.

Аҡъегет:

• Рәхмәт, Аҡ бүре! Балалар, һеҙгә лә ҙур рәхмәт!

Аҡ бүре:

• Ана, алда тау эсендәге мәмерйә күренә. Артабан мин һиңә ярҙам итә алмайым. Шүрәле менән үҙеңә көрәшергә тура киләсәк.

Шулай тип һөйләшеп, Аҡъегет менән Аҡ бүре сыға.

IY күренеш.

Шүрәле менән Юха инә.

Шүрәле:

• Ҡыҙҙы алып килеүен килгәс, ниңә уның ҡойроғон да эйәрттең?

Юха:

• Бәй, уның ҡойроғо бармы ни?

Шүрәле:

• Алйот! Ҡойроҡло Ҡарһылыуҙы ҡайҙа күргәнең бар? Теге егетте ни эшләп эйәрттең, тим?

Юха (ҡурҡа-ҡурҡа):

• Ә-ә, ней, Ҡарһылыуҙың серле көҙгөһө төшөп ҡалған икән. Шунан күреп егет беҙҙе эҙләп килә ята. Мин уның юлына ҡаршылыҡтар ҡуйҙым. Ул урманды үтә алмаясаҡ! Урманды үткән хәлдә лә, һаҙлыҡта батып үләсәк.

Шүрәле:

• Ахмаҡ! Ул бит Ҡарһылыуҙы оҡшатҡанға эҙләп килә! Ә мөхәббәт өсөн кәртәләр юҡ икәнен оноттоңмо ни?

Юха:

• Улайһа, нимә эшләйек икән?

Шүрәле:

• Хәҙер борғоланыуҙан файҙа юҡ. Ваҡытты туҡтатырға кәрәк! Теге егет бик ныҡыш күренә. Әгәр килеп етә ҡалһа, беҙгә көн бөттө! Шуға тиклем беҙгә Ҡарһылыуҙың алтын сәсен ҡырҡып, арҡан ишергә кәрәк. Бар, Ҡарһылыуҙы килтер!

Юха ҡулы бәйләнгән Ҡарһылыуҙы килтерә.

Шүрәле (мыҫҡыллы йылмайып):

• Һаумы, Ҡыш бабайҙың ҡәҙерле ейәнсәре. Ҡарһылыумы әле исемең? Ҡурҡма, ҡурҡма! Беҙгә һин түгел, ни бары алтын сәсең генә кәрәк! Хәҙер беҙ уны ҡырҡып алырбыҙ…

Ҡарһылыу (ҡурҡа-ҡурҡа):

• Һеҙ быны эшләргә тейеш түгелһегеҙ! Бер генә бөртөк сәсем өҙөлһә лә, ваҡыт туҡтаясаҡ, Яңы йыл килмәйәсәк! Зинһар, теймәгеҙ минең сәсемә! Балалар, бөтә халыҡ Яңы йылды көтә бит!

Шүрәле:

• Ха-ха-ха! Ә беҙгә Яңы йылың кәрәкмәй. Ул бит кешене тағы ла бер йылға ҡартайта. Юха, һинең ҡартайғың киләме?

Юха:

• Юҡ, юҡ, әфәндем!

Шүрәле:

• Уның ҡарауы, бер генә сәсең өҙөлһә лә, минең ғүмерем бер йылға оҙая! (Ул Ҡарһылыуҙың сәсен услап тотоп ала) Ә бындағы сәстәр мине меңйәшәр итәсәк! Ха-ха-ха! Шунан мин һине рәхәтләнеп тороп ҡытыҡлаясаҡмын!

Шүрәле оҙон бармаҡтарын уйната. Юха ла уның ыңғайына һикерә-һикерә көлә. Шул саҡ Аҡъегет инә. Юха ҡурҡышынан ҡалтырап, тубыҡлана, Аҡъегет уны елкәһенән эләктереп ала.

Аҡъегет:

• Ҡыуанмай тороғоҙ әле! Мин булғанда яуыз ниәтеңде атҡара алмаҫһың, Шүрәле!

Шүрәле:

• Аҡъегет?! Һин бында нисек килдең? Һине бит ағайҙарың булдыҡһыҙ, тип атайҙар ине.

Аҡъегет:

• Булдыҡһыҙҙы күргәнегеҙ юҡ әле! Алышмы, бирешме?

Шүрәле:

• Алыш!

Улар һуғыша башлай. Алышҡан саҡта Аҡъегет Шүрәленең муйынынан ҡыҫып тотоп ала. Ул тубыҡлана.

Шүрәле:

 – Миңә теймә инде, зинһар! Бөтә теләгеңде лә үтәрмен!

Аҡъегет Шүрәлене Юханың эргәһенә этеп ебәрә. Улар икеһе лә теҙләнеп, баштарын иҙәнгә тейҙереп тора. Аҡъегет Ҡарһылыуҙың ҡулын ысҡындыра.

Ҡарһылыу:

• Рәхмәт, Аҡъегет! (башын егеттең түшенә терәй).

Аҡъегет:

• Ҡарһылыуым! Мин һине ошо көҙгөң аша эҙләп таптым! (Ҡарһылыуға көҙгөһөн тапшыра).

Юха менән Шүрәле:

• Беҙҙе үлтермәгеҙ инде! Ҡыш бабайҙың бүләктәр тулы тоғон беҙ урланыҡ. Әгәр беҙгә тейһәгеҙ, ул һеҙгә эләкмәйәсәк!

Ҡарһылыу:

• Ни эшләйек икән, балалар? Беҙгә Ҡыш бабайҙың бүләкле тоғо кәрәк бит! Бәлки, уларҙы хәйләләп еңеп булыр? Һеҙ миңә ярҙам итәһегеҙме? Әйҙәгеҙ, былай итәйек: мин Шүрәле менән Юхаға өс йомаҡ әйтәм. Йәнәһе, улар йомаҡтарҙы сисһә, тоҡ уларға була. Ә һеҙ уларҙан алдараҡ сисергә тырышығыҙ. Килештекме?

Шүрәле:

• Һеҙ унда нимә тип бышылдашаһығыҙ?

Ҡарһылыу:

• Ә беҙ ошолай итергә булдыҡ: әйҙә, кем иң беренсе булып минең йомаҡтарҙы сисә, тоҡ – шуныҡы!

Юха:

• О-о, мин йомаҡтарҙы яратам ул! Беләһегеҙме, мин ниндәй аҡыллы?

Шүрәле:

• Ә мин үҙемдең һаҙлығымда – иң аҡыллыһы! Күреп торорһоғоҙ: бөтә бүләктәр ҙә минеке буласаҡ!

Юха:

• Юҡ, миңә эләгәсәк!

Шүрәле (уға ташлана):

• Юҡ, бүләктәр минеке! (Улар көрмәкләшә башлай).

Ҡарһылыу:

• Тороп тороғоҙ әле, мин йомаҡтарҙы әйтмәнем бит әле, ә һеҙ тоҡто бүлешә лә башланығыҙ!

Шүрәле:

• Йә, тиҙ генә йомаҡтарыңды әйтә һал! Минең оҙаҡ көтөргә ваҡытым юҡ!

Ҡарһылыу:

• Улайһа, тыңлағыҙ! Беренсе йомаҡ:

Ҡыш, яҙ, йәй һәм көҙөн дә

Ул тәлмәрйен төҫөндә.

Терпе кеүек энәле –

Әйтеп ҡарағыҙ әле!

         Юха:

• Тәлмәрйен!

Шүрәле:

• Алйот, тәлмәрйендең ниндәй энәһе булһын, ти!

Ҡарһылыу:

• Юҡ, тәлмәрйен төҫөндә, тинем бит. Йәки нимә йыл әйләнәһенә ҡарағусҡыл йәшел төҫтә була?

Шүрәле:

• Белдем, белдем. Ул – мин йәшәгән һаҙлыҡ!

Юха:

• Нимә, һаҙлығыңдың энәһе бармы әллә?

Ҡарһылыу:

• Юҡ, Юха, Шүрәле, белмәнегеҙ. Нимәне, ҡыш еткәс, барыһы ла йортона ултырта, матур итеп биҙәй?

Балалар:

• Шыршы!

Ҡарһылыу:

• Дөрөҫ!

Шүрәле:

• Ҡарһылыу, һин минең өсөн бик ауыр йомаҡ әйтәһең. Әйҙә, ябайырағын әйт!

Ҡарһылыу:

• Ә хәҙер икенсе йомаҡ: Йәйен һоро, ҡышын аҡ, уға шулай яҡшыраҡ.

Шүрәле менән Юха:

• Тау! Беҙҙең тауыбыҙ йәйгеһен һоро, ҡышҡыһын, ҡар япҡас, аҡ була! Ур-ра!

Ҡарһылыу:

• Юҡ, дөрөҫ түгел. Балалар, нимә була ул?

Балалар:

• Ҡуян!

Ҡарһылыу:

• Дөрөҫ!

Шүрәле:

• Һин, Ҡарһылыу, уҫалһың, юрый беҙ белмәгән йомаҡты әйтәһең!

Ҡарһылыу:

• Иғтибар, һуңғы йомаҡ ҡалды. Тышы шарҙай, эсе ҡандай, тәме балдай. Нимә була ул?

Шүрәле:

• Белдем! Ул – Ҡыш бабайҙың бүләк тулы тоғо. Ул шар кеүек түңәрәк, үҙе ҡан кеүек ҡыҙыл, ә эсендәге тәмлекәстәре – м-м-м! – бал кеүек татлы! Мин еңдем! Мин еңдем! Тоҡ – минеке!

Ҡарһылыу:

• Юҡ, Шүрәле, дөрөҫ әйтмәнең. Балалар, ни була икән ул?

Балалар:

• Ҡарбуз!

Ҡарһылыу:

• Афарин, балалар! Һеҙ еңдегеҙ! Шүрәле, Юха, биреләһегеҙме?

Шүрәле, Юха:

• Ы-ыһ, ни хәл итәһең инде, биреләбеҙ. Ләкин киләһе йылда беҙ мотлаҡ еңәсәкбеҙ! Бөтә йомаҡтарҙың да яуаптарын ятлап аласаҡбыҙ! Ул сағында тоҡ, ысынлап та, беҙҙеке буласаҡ!

Шүрәле менән Юха тоҡто сығарып бирә. Аҡъегет тоҡто ала.

Ҡарһылыу:

• Рәхмәт, Шүрәле, Юха! Әйҙәгеҙ, һеҙ ҙә беҙҙең Яңы йыл байрамына рәхим итегеҙ! Тоҡ табылды. Ә Ҡыш бабайыбыҙ ҡайҙа икән һуң? Әллә беҙҙе эҙләп йөрөп, урман араһында аҙашып ҡалдымы икән? Әйҙәгеҙ, күмәкләп уны саҡырайыҡ!

Күмәкләп:

• Ҡыш бабай! Ҡыш бабай!

Ҡыңғырау тауышы ишетелә. Ҡар ҡыҙҙары оҙатыуында Ҡыш бабай инә.

Ҡыш бабай:

• Һаумыһығыҙ, балалар! О-о, ҡайһылай күмәк йыйылғанһығыҙ. Хатта Шүрәле менән Юха ла килеп еткән түгелме? Һеҙҙе бында ниндәй елдәр ташланы?

Шүрәле менән Юха:

• Беҙҙе Ҡарһылыу был матур байрамға саҡырҙы.

Ҡыш бабай:

• Ҡарһылыу, ҡыҙым, афарин! Шүрәле менән Юха ла изге күңеллегә әйләнгәс, Ерҙә яуызлыҡ юҡҡа сыҡҡан бит! Ҡарағыҙ әле! Мин һеҙҙең өсөн бүләктәр, күстәнәстәр һалынған йомарт тоғомдо юғалтҡанмын икән, тип ҡайғырып килһәм, ул бында булған икән! (Тоғон һөйөп ала) Һай, отҡорһоң да инде, Ҡарһылыу! Минең билемдең ауыртҡанын белеп, үҙең алып килгәнһең икән! (Ҡарһылыу шаян йылмая) Тик ни эшләп әле беҙҙең ҡупшы шыршыҡайыбыҙҙың уттары янмай? Әйҙәгеҙ, күмәкләп: «Ян, ян, ян, шыршы!» – тип әйтәйек! (Күмәкләп ҡабатлайҙар. Шыршының уттары балҡып китә) Балалар! Донъя ана ниндәй матур! Әйҙәгеҙ, бергәләшеп Яңы йылды ҡаршылайыҡ! Уйнайыҡ, көләйек, йырҙар йырлайыҡ, бейейек! (Бергәләшеп түңәрәккә тороп йырлашып әйләнәләр). Ә кем хәҙер миңә һөнәрен күрһәтергә теләй?

Балалар Ҡыш бабайға һөнәрҙәрен күрһәтә. Ҡарһылыу менән Аҡъегет, Ҡар ҡыҙҙары  бүләктәр тарата. Шүрәле менән Юха ла, балаларға ҡушылып, йырлап, бейеп, ҡыланып йөрөй.

Ҡыш бабай:

• Һеҙҙең арала һәләтле балалар бик күп икән! Һай, афарин! Рәхмәт яуғыры! Барығыҙҙы ла Яңы йыл менән ҡотлайым! Яңы йылда ла тырышып уҡығыҙ, тик яҡшы билдәләр генә алығыҙ, кешеләргә ярҙам итегеҙ, дуҫтарығыҙ менән татыу булығыҙ, атай-әсәйҙәрегеҙҙе ҡыуандырып ҡына тороғоҙ! Ә беҙгә көмөш ҡыңғыраулы боландарға ултырып ары елергә лә ваҡыт етте. Беҙҙе башҡа илдәрҙә лә һеҙҙең кеүек аҡыллы, матур, талантлы балалар көтә. Һау булығыҙ!

Ҡарһылыу:

• Олатай, мине Аҡъегет Шүрәле менән Юханың тотҡонлоғонан ҡотҡарҙы!

Юха менән Шүрәле бөршәйеп төшә.

Икеһе бергә:

• Ҡы-ҡыш ба-ба-бай, ғәфү ит! Беҙ ба-ба-башҡа улай и-итмәҫбеҙ!

Ҡарһылыу:

• Юҡ, улар хәҙер үҙгәрҙе, мин уларҙы ғәйепләмәйем. Тик, әйҙә, Аҡъегетте лә үҙебеҙҙең илгә алып ҡайтайыҡ!

Ҡыш бабай:

• Ә егет үҙе ни тип әйтер?

Аҡъегет:

• Мин Ҡарһылыу менән ер сигенә лә китергә әҙермен!

Ҡыш бабай:

• Афарин! Бына был, исмаһам, ысын ир-егет һүҙе!

Шул саҡ Аҡъегеттең ете ағаһы килеп инә.

Аҡъегет (аптырап):

• Ағайҙарым? Һеҙ бында ни эшләйһегеҙ?

Улар Аҡъегеттең алдына килеп тубыҡлана:

• Аҡъегет, беҙ һинең турала хата уйлағанбыҙ икән. Һинең Ҡарһылыуҙы ҡотҡарыуың – беҙҙең өсөн ҙур ғорурлыҡ! Зинһар, беҙҙе ғәфү ит!

Аҡъегет:

• Ҡуйығыҙсы әле, ағайҙарым! Һеҙ булмаһағыҙ, мин Ҡарһылыуҙы ҡотҡара ла алмаҫ инем! Рәхмәт һеҙгә!

Туғандар ҡосаҡлаша. Ҡарһылыу Аҡъегетте етәкләп ала.

Ҡарһылыу менән Аҡъегет:

• Һау булығыҙ, балалар! Киләһе йылда осрашҡанға тиклем!

Шүрәле менән Юха (илай яҙып):

• Беҙгә лә китергә ваҡыт етте. Һаҙлыҡта беҙҙе юғалтҡандарҙыр инде. Һеҙ беҙгә шул тиклем оҡшанығыҙ. Һеҙҙең менән Яңы йылды ҡаршылауы ныҡ-ныҡ-ныҡ күңелле икән! Рәхмәт беҙҙе лә үҙегеҙҙең байрамығыҙға саҡырыуығыҙға! Киләһе йылда ла саҡырырға онотмағыҙ, йәме! Беҙ килербеҙ!

Улар барыһы ла сыға. Матур көй яңғырай. Куранттар һуға.

Әкиәтсе:

• Йылдар үткән һайын Яңы йылды

         Ҡаршылауы, никтер, серлерәк –

         Сәғәт ун икене һуҡҡан саҡта

         Ҙур мөғжизә көтә һәр йөрәк.

         Яңы йыл ул Ҡәҙер кисе кеүек,

         Теләктәрҙән күңел сафлана.

         Өр-Яңы йыл ҡаҡһын һәр ишекте –

         Шул саҡ яңы тормош башлана!

         Яңы йыл менән, дуҫтар!

         Барыһы ла бергә:

• Яңы йыл менән!

Әкиәтсе:

• Байрам тамам. Әкиәтем ары, ә үҙем бире киттем. Әммә был әкиәттән алған фәһемде мыйыҡтарға урап ҡуйырға онотмағыҙ, дуҫтарым!

Әкиәтсе сыға.                   

Байрамда үткәрелгән уйындар, конкурстар.

1. «Ҡыш бабайҙы эшлә!» конкурсы.

10 кешенән торған ике команда ҡатнаша. Ҡыш бабай төшөрөлгән ике һүрәт стенаға эленә. Тик һүрәттә Ҡыш бабайҙың башы һәм кәүҙәһе генә бар. Ә ике күҙе, танауы, ауыҙы, һаҡалы, ике аяғы, ике ҡулы, тоғо пластилиндан эшләнеп, тәрилкәгә һалына. Күҙҙәре бәйләнгән ҡатнашыусылар тәрилкәлә ятҡан «ағзаларҙы» табып, һүрәттәге Ҡыш бабайға йәбештерергә тейеш. Ҡайһы команда алдан бөтә һәм кемеһенең һүрәте теүәлерәк сыға?

1. «Алтын ҡапҡа» уйыны.

Ике Ҡар ҡыҙы, ҡулдарын өҫкә  күтәреп тотоношоп, ҡапҡа булып тора. Балалар түңәрәк яһап тороп, шул ҡапҡа аҫтынан үтергә тейеш (ҡапҡа булған бер Ҡар ҡыҙы түңәрәктең эсендә, ә икенсеһе – тышында тороп ҡала). Ҡар ҡыҙҙары былай тип һамаҡлай:

• Үтәбеҙ алтын ҡапҡанан,

Эшләнгән алтын таҡтанан.

Эй, үтәбеҙ, эй, көтәбеҙ

Кемдең килеп ҡапҡанын!

«Ҡапҡанын» һүҙенә еткәс, Ҡар ҡыҙҙары ҡапыл күтәреп торған ҡулдарын аҫҡа төшөрә. Кем эләгә, шуға наказ бирелә.

1. Ҡар осороу.

Балаларға кескәй мамыҡ киҫәктәре таратып бирелә. Улар уны тартҡылап, «ҡар» әүәләй һәм «Башланыҡ!» тигәс тә уны аҫтан өҫкә  өрөргә тейеш. Кемдең ҡары иң оҙаҡ һауала эленеп тора – шул еңеүсе.

1. Уртаға быйма ултыртып, шунда «ҡар» (ҡағыҙ) ташлау.

7-8 бала ҡатнаша. Йыл ырыҫлы килһен өсөн ҡар күп булырға тейеш. Уйнатыусы Ҡар ҡыҙҙары балаларға ҡағыҙҙар таратып бирә. Уртаға ҙур быйма ултыртыла. Ым бирелгәс тә, балалар ҡағыҙҙы, йәғни, «ҡарҙы», йомарлап, быйма эсенә ташларға тейеш. Кем күберәк мәрәй йыя – шул еңеүсе.

1. «Уйынсыҡты таны!»

Балалар тоҡ эсенә ҡулдарын тығып, унда ниндәй уйынсыҡ  ятҡанын танырға тейеш. Дөрөҫ әйтһә, шул уйынсыҡ уға эләгә.

1. «Көлдөрткөс» уйыны.

Уйнатыусы Ҡар ҡыҙы балаларҙың һәр береһенең ҡолағына ҡыш, Яңы йыл менән бәйле исемдәр әйтеп сыға. Мәҫәлән, боҙ, һырғалаҡ, ҡар, шыршы, тубырсыҡ, курант һ.б. Көлдөрткөс инә һәм балаларҙың һәр береһенә яҡын килеп ҡыҙыҡлы һорауҙар бирә. Мәҫәлән: «Исемең кем?»  – «Боҙ». «Нимә, тоҙ, тиһеңме?» – «Боҙ». «Ә-ә, берәй нәмәне боҙорға ҡушаһыңмы әле, ә?» – «Боҙ».  «Нимә, тутыйғош булдыңмы әллә? Йә,  тағы берәй һүҙ әйтеп ҡара әле!» – «Боҙ» һ.б. Көлдөрткөс нисек тә көлдөрөргә тырыша, тик балалар көлөргә тейеш түгел. Кем көлә – шул йә уйындан сыға, йә наказ ала.

1. Епкә эленгән приздарҙы күҙ бәйләнгән килеш ҡырҡыу.
2. Байрам барышында «Иң яҡшы Яңы йыл кейеме» конкурсы ойошторола. Уйындарҙың еңеүселәре урындар йәки номинациялар буйынса баһаланыуы мөмкин.

  (Авторҙың пунктуация, орфография, стиле шул көйө һаҡланды).

ЯҢЫ ЙЫЛ БАЙРАМЫНА СЦЕНАРИЙ ҺӘМ УЙЫНДАР

Яңы йыл сценарийҙары

Мажаралы сәфәр
(Мәктәп сәхнәһе өсөн Яңы йыл сценарийы)

Сусҡа
Бесәй
Ҡабан
Буран
Эт
Ҡыш бабай
Тауыҡ
Ҡарһылыу
Әтәс

Беренсе күренеш

Йорт ихатаһында Эт, Тауыҡ, Әтәс йырлай-йырлай шыршы биҙәп йөрөй. Ах та ух килеп, Сусҡа йүгереп инә.
Сусҡа. Сәләм, дуҫтар!
Барыһы ла (бер тауыштан). Сәләм! Сәләм!
Сусҡа. Арытты бит, әй, сапмалап йөрөп. Минең кеүек йомролар шәп тиҙлеккә һала алмаһа ла, тырыштырам, әй.
Эт. Мәшәҡәтең күптер, белеп торам. Ни тиһәң дә, өҫтөңә яуаплы бурыс йөкмәтелә бит: киләһе 2019 йылдың бәрәкәте – һинең ҡулда.
Әтәс. Эйе, эйе, киләһе Яңы йылда бар өмөтөбөҙ һиндә генә.
Тауыҡ. Бына, Сусҡа дуҫ, байрам­ға тип, шыршыны матур итеп биҙәп ултырттыҡ. Оҡшаймы?
Сусҡа. Оҡшамай ни! Нурлы һәм байрамса икәне әллә ҡайҙан һиҙелә.
Эт. Йорт янында бигерәк күңелле шул!
Әтәс. Ки-ки-рүк! Ки-ки-ри-күк!
Йырым булһа ла бер үк –
Бөгөндән башлап ихата
Бар донъяны балҡыта!
Тауыҡ. Шыршыбыҙ ҙа бик матур,
Үҙебеҙ ҙә бик матур.
Ҡыт-ҡытаҡ, тип көйләһәм,
Килеп сыға яңы йыр!
Сусҡа. Туҡтағыҙ әле, дуҫтар! Ваҡытынан алда йырлашып, мырлашып алдығыҙ ҙа киттегеҙ!
Эт (көлә). Мырлашып? Мырлашырға бында Бесәй юҡ.
Шунда Бесәй килеп сыға.
Бесәй. Мыяу! Мыяу! Мине ҡалай
Оноттоғоҙмо, дуҫтар?
Мин дә көтәм байрамды,
Миңә ниндәй йомош бар?
Сусҡа. Әйтәм бит, алдан һайрашып, йырлашып алды ла китте бынауҙар. Йомош тигәндәй, хәтәр генә эш бар шул.
Эт. Ниндәйерәк?
Әтәс. Йә, йә, сереңде ас!
Сусҡа. Дуҫтар, киләһе йыл – минең йыл. Шуға күрә был байрам­ға, рөхсәт итһәгеҙ, урмандағы туғаным – Ҡабанды ла саҡырам тигәйнем.
Тауыҡ. Ҡабанды? Ул беҙҙең шыршыны ла, үҙебеҙҙе лә ҡыйратып ташламаҫмы икән?
Бесәй. Байрамда беҙҙе бүләкһеҙ ҡалдырып ҡуйһа?
Эт. Китте былар үҙҙәрен генә ҡайғыртып.
Әтәс. Байрамда, моғайын, йәмһеҙләшмәҫ.
Сусҡа. Ҡабан туғаным миңә алдан уҡ телефондан шылтыратып хәбәр иткәйне, һеҙгә әйтергә ҡыймай йөрөнөм.
Әтәс. Ярай әле Яңы йыл көнөндә иҫеңә төшмәгән.
Эт. Ә хәҙер һин беҙҙән нимә өмөт итәһең?
Сусҡа. Беренсенән, Ҡабан ағай­ҙы ҡунаҡҡа саҡырырға рөхсәт итһәгеҙ ине. Икен­сенән, уны, урманға барып, ҡаршы алырға кәрәк. Кем минең менән иптәшкә эйәрә?
Эт. Мин йорт янында тәртип һаҡлауҙы хуп күрәм һәм йыл йомғаҡтарын әҙерләйем.
Әтәс. Бесәй йомош һорай ине түгелме?
Бесәй. Урманға сәйәхәт минең өсөн артыҡ булмаҫ.
Сусҡа. Әйҙә, улайһа.
Бесәй. Хәҙер, саңғыларымды алам да.

Сусҡа менән Бесәй урман буйлап китеп бара.
Сусҡа (ҡулына телефонын алып). Ҡабан ағай, беҙ урманға индек. Һин ҡайһы тирәлә? Ә-ә, шул теге имән янындамы? Хәҙер барып етәбеҙ.
Бесәй. Ҡышҡы урман бигерәк матур икән! Ҡалай шәп булды әле! Ҡар яуа (ике ҡулын өҫкә күтәрә лә өйрөлөп ала).
Ошо урында ап-аҡ итеп кейенгән балалар талғын көйгә ҡар бейеүен башҡара ала.
Сусҡа. Бесәй, дуҫ! Яйламайыҡ. Йәһәтерәк имән янына ашығайыҡ. Юғиһә ҡар ныҡ яуа башланы.
Бесәй. Эйе шул, буранламаһа ярай ҙа.
Шунда “выж-ж-ж” тип, уҫал итеп ел һыҙғырғаны ишетелә. Буран килеп сыға.
Буран. Эй, ике йорт хайуаны, урманда нимә юғалттығыҙ?
Сусҡа. Беҙ Ҡабан ағайға китеп барабыҙ.
Бесәй. Уны Яңы йылға саҡырҙыҡ.
Буран. Ә мине саҡырмайһығыҙмы ни?
Бесәй. Бурандың эше урманда инде.
Сусҡа. Ҡабан ағай! Ау-у!
Буран. Әһә, ҡурҡаһығыҙмы? Ҡурҡығыҙ шул! Мин һеҙҙе ебәрмәйем! Аҙаштырам урманда!
Сусҡа (телефондан шылтыратмаҡсы итә). Эх, буран сығып, элемтәһе лә тотмай.
Буран. Ха-ха-ха! Ҡарурманда буранда телефонды онот!
Бесәй (ҡурҡышынан Сусҡаға һыйына). Аҙашырбыҙмы икән?
Сусҡа. Эй, уҫал Буран! Юҡҡа шашма байрам алдынан! Әйҙә, беҙҙең менән барырһың байрамға!
Буран. Выж-ж-ж, выж-ж-ж! Юҡ инде, үҙегеҙ әйттегеҙ, эшегеҙ урманда, тип. Хәҙер һеҙҙе өшөтәм, туңдырам, миктәтәм… Ха-ха-ха!
Буран өйрөлә башлай. Уға ҡар бөртөктәре лә эйәрә. Шәп-шәп әйләнәләр. Сусҡа менән Бесәй ҡосаҡлашҡан килеш тора. Шунда “Эһе-һей!” тигән тауыш сыға. Буран өйрөлгән еренән туҡтап ҡала. Ҡыш бабай менән Ҡарһылыу килеп сыға.
Ҡыш бабай. Был ни ҡыланышың, Буран улым?
Буран. Ҡыш бабай, мине байрам­ға саҡырыуҙан баш тарталар. Шуға асыуым ҡабарып китте.
Ҡарһылыу. Яңы йыл еткән мәлдә улай яманлашыу биҙәмәй һине.
Ҡыш бабай. Етмәһә, йыл хужаһы – Сусҡаны йонсотаһың.
Сусҡа. Йыл хужаһы бер мин генә түгел. Ҡабан ағайым да – байрам ҡунағы.
Бесәй. Уға китеп бара инек. Юлыбыҙҙы Буран ҡыйҙы. Уҫал һыҙғырҙы ла.
Буран. Һуң, мин шаярттым бит. Кем уйлаған байрам һеҙҙең хөрмәткә була тип.
“Сусҡа ҡустым! Эй, һеҙ ҡайҙа?” тигән тауыш ишетелә.
Сусҡа. Беҙ бында, Ҡабан ағай!
Ҡабан килеп инә.
Ҡабан. Һаумыһығыҙ! Эй, ҡустым, буранда аҙаштығыҙмы? (Сусҡаны ҡосаҡлап ала).
Сусҡа. Эйе, ағай, аҙаша яҙҙыҡ. Бына Ҡыш бабай менән Ҡарһылыу килеп сығып ҡотҡарҙы.
Буран (ғәйепле йөҙ менән). Ғәфү итегеҙ, дуҫтар. Мин бит яңылыш үпкәләп кенә шаштым.
Ҡыш бабай. Йә, ярай, әйҙәгеҙ, ауылға юл тотайыҡ.
Бесәй. Эйе, беҙҙе күптән көтәләр­ҙер. Сәфәребеҙ һуҙылып китте.
Ҡарһылыу. Байрамға һуңламайыҡ!

Өсөнсө күренеш

Ихата алдында шыршы тирәләй Эт, Тауыҡ, Әтәс йөрөй.
Эт. Нишләптер оҙаҡлай былар. Мин инде күптән эштәремдең осона сығып, йылға хужа булыу бурысын тапшырырға әҙермен.
Тауыҡ. Буран тауышы сыҡты урмандан.
Әтәс. Аҙашмаһалар ярай ҙа.
Эт (алан-йолан ҡарай). Әһә, сана тауышы сыға. Эһе-һей, тиҙәр түгелме? Әйҙәгеҙ, күмәкләп Ҡыш бабай­ҙы саҡырайыҡ.
“Ҡыш бабай! Ҡыш бабай! Ҡыш бабай!” тип бергәләп ҡысҡыралар. Шул саҡ Ҡыш бабай, Ҡарһылыу менән бергә Сусҡа, Ҡабан, Бесәй, Буран килеп инә. Барыһы ла ҡосаҡлашып күрешә. Байрам матур йыр, уйын-көлкө, бейеү менән үрелеп китә. Ҡыш бабай менән Ҡарһылыу барыһына ла бүләк тарата, Сусҡа менән Ҡабанға “2019” тип яҙылған йыл хужаһы тажы кейҙерелә.
Ҡабан менән Сусҡа (бергә).
Аяҡ баҫтыҡ Яңы йылға,
Кәрәк хәҙер йылмайырға!
Ҡыш бабай менән Ҡарһылыу. Ҡыуаныстан тик йырларға!
Буран. Һәр ваҡыт татыу булырға!
Әтәс менән Тауыҡ. Яңы йыл – ул яңы йыр,
Киләсәккә ҙур өмөт.
Эт менән Бесәй.
Күңел йылыһы булһын,
Тормайыҡ һис тә өшөп.
Бөтәһе бергә. Яңы 2019 йыл менән! Ура!
Шаршау.

«Мөғжизәләр көтә һәр йөрәк!»

(Ауыл мәҙәниәт хеҙмәткәрҙәре өсөн Яңы йыл тамашаһының сценарий өлгөһө)

Сценарий авторы: Альбина Айҙарбәкова
Күгәрсен районы, Мораҡ ауылы.

Майҙанда дәртле көйҙәр яңғырай. Тамаша сәхнәлә Ҡар бөртөктәре һәм төрлө битлек кейгән персонаждар вальсы менән башлана. Бейеү тамамланғас, сәхнәгә алып барыусылар сыға.

1-се а.б. Иҫке йылдың һуңғы сәғәттәрен
Тарих биттәренә оҙатып.
Өр-яңы йыл менән күрешербеҙ
Изге өмөттәрҙе баҙлатып.

2-се а.б. Хәйерле кис, ҡәҙерле дуҫтар, яҡташтар, һаумыһығыҙ, хөрмәтле районыбыҙ ҡунаҡтары!
Бына тарих биттәре 2018 йылдың һуңғы минуттарын һанай, беҙ һеҙҙең менән уҙған йыл менән хушлашып, яңы йылға аяҡ баҫабыҙ.
Ҡәҙерле дуҫтар, һеҙҙе ихлас күңелдән яҡынлашып килгән Яңы йыл байрамы менән тәбрик итәбеҙ. Яңы йыл барыбыҙға ла шатлыҡ-һөйөнөстәр һәм уңыштар алып килһен!
1-се а.б. Үткән Эт йылында тыуған районыбыҙ ыңғай эштәре менән һөйөндөрҙө, ең һыҙғанып эшләү менән бер рәттән күңелле ял итеп, матур-матур йолалар, мәҙәни саралар үткәрҙек.
2-се а.б. Хөрмәтле дуҫтар! Хушлашабыҙ иҫке йыл менән, изге теләктәр һәм йыр менән!
Әйҙәгеҙ әле, Ҡыш бабай менән Ҡарһылыу килеп еткәнсе, ҡотлау сәләмдәрен ҡабул итәйек. Һеҙҙе яҡынлашып килгән Яңы йыл менән ҡотлай… (Район хакимиәте йәки ауыл биләмәһе башлығының ҡотлау һүҙе.)
1-се а.б. Ҡыш миҙгеле йөрөмәй яңғыҙ ғына,
Етәкләгән күркәм байрамды.
“Ниндәй байрам ?” – тиеп, һораһағыҙ,
Бөгөн беҙҙә шыршы байрамы!
Һеҙҙе Яңы йыл байрамы менән ҡотлай …….
Йыр .
1-се а.б. Хөрмәтле дуҫтар, борондан “Нисек Яңы йылды ҡаршы алаһың,ул шулай үтер” тигән халыҡ әйтеме йәшәп килә.
Бына, үҙенең матур иҫтәлекле хәтирәләре менән Ғаилә йылы ла аҙағына яҡынлашты, ә ғаилә тормошо – һәр беребеҙ өсөн осһоҙ-ҡырыйһыҙ хеҙмәт һәм һикәлтәле ғүмер юлы. Шул юлдан матур итеп тайпылмай атлаусы, өлгөлө һәм бәхетле ғаиләләргә мул һәм мөхәббәтле тормош юлдаш булһын.
2-се а.б. Татыу ғаилә — илдең ҡото, тиҙәр,
Милләтебеҙ өсөн ғорурбыҙ.
Матур ғаилә — тормош күрке, тиҙәр
Әйҙәп торһон иман нурыбыҙ.
Барығыҙға ла тыныс, матур ғаилә тормошо теләп ҡалабыҙ. Ғаиләләрегеҙ татыу, дуҫ, имен булһын!
Хөрмәтле дуҫтар! Хушлашабыҙ иҫке йыл менән, изге теләктәр һәм йыр менән!
Әйҙәгеҙ, беҙ һеҙҙең менән Яңы йылды күңелле итеп үткәрәйек!- Яңы йыл байрамы күңелле мөғжизәләр менән үтһен. Ҡыҙҙар йыл буйы – Ҡарһылыу кеүек матур, ә инде ир-аттар Ҡыш бабай кеүек йомарт булһын!
Ә бына бөтә донъя үҙ яртыһын эҙләгән кешеләрҙән тора. Ошо йыл яңғыҙҙарға бәхетле, күңелле осрашыуҙар килтерһен.
1-се а.б. Ғүмер–миҙгел бит ул, тормош –мәңге,
Йылдар ҡала тарих эсендә.
Гармун уйнай, йырҙар яңғырап торһон
Иҫке йылдың һуңғы кисендә.
Ҡәҙерле дуҫтар! Һеҙҙе Яңы йыл менән ҡотлай …..

Йыр.
2-се а.б. Ҡәҙерле дуҫтар, ойошмалар һәм учрежедениелар араһында үткән Яңы йыл байрамына эшләнгән ҡар һындары һәм байрам биҙәлешенә уҙғарылған конкурсҡа йомғаҡ яһалды. Еңеүселәрҙе билдәләп китергә рөхсәт итегеҙ!
(Ойошмалар һәм учреждениелар араһында еңеүселәрҙе бүләкләү.)
Хөрмәтле дуҫтар! Еңеүселәрҙе ҡотлайбыҙ. Район сараларында әүҙем ҡатнашыуығыҙ өсөн һеҙгә ҙур рәхмәтебеҙҙе еткерәбеҙ!
Ҡотлау йыры..
1-се а.б. Хөрмәтле дуҫтар! Үткән йыл, Көнсығыш календары буйынса Эт йылы булды, 2018 йылға Һары Эт хужа булғайны, ә эт – йорт хайуаны, уның төрлө тоҡомо бар, шулай уҡ Эт кешенең иң тоғро һәм иң таяныслы юлдашы.
2-се а.б. Әйҙәгеҙ әле беҙ хәҙер үҙен байрам тантанаһына саырайыҡ.
Сәхнәгә Эт сыға
Эт: Вау-вау-вау! Хөрмәтле дуҫтар, уҙған йылда тоғро дуҫтарыбыҙ күп булды, тормош юлығыҙҙа ла терәк-таяныслы дуҫтарығыҙ күп булһын, бына миңә лә, ниһайәт, хушлашырға ваҡыт етте, мин илебеҙгә именлек, йорттарығыҙға бәрәкәт, барығыҙға ла ныҡлы сәләмәтлек теләйем.

Бергә бейеп йырлайҙар.

1 -се а.б. Рәхмәт, һиңә Эт йылы, беҙ һиңә хәйерле юл теләйбеҙ, ә бына яҡынлашып килгән Яңы йыл ни вәғәҙә итер икән?! Әйҙәгеҙ әле, сәхнәбеҙ түренә, киләһе йылдың символын саҡырайыҡ. Киләһе йыл ниндәй хайуан аҫтында үтә? Кемегеҙ тапҡырыраҡ?! (Яуап ишетелгәс, сәхнәгә Ҡабан сыға.)
Күңелле көйгә бейей-бейей Сусҡа сыға һәм Эт янына килеп баҫа.
Ҡабан : Хрю-хрю-хрю! Бына мин килеп еттем,
Йыл булыр тимен, яҡшы,
Муллыҡ, байлыҡта үтер,
Шатлыҡтар торор ташып!
Яҡынлашып килгән Яңы йыл менән ҡотлайым. Һаубуллашҡан Эт йылы һеҙгә тоғро дуҫтар бүләк итһә, мин һеҙгә бай, мул уңыш, ҡояшлы көндәр, тылсымлы мөғжизәләр бүләк итермен.
1-се а.б. Яңы йылдың яҙмышы – беҙҙең ҡулда! Бар изге хыялыбыҙ тормошҡа ашһын, һәр көнөбөҙ яҡшылыҡ һәм мөхәббәт нурҙарына сорналһын. Һыуыҡ ел-бурандарға ҡармаҫтан, ул яҡты һәм иҫтәлекле йыл булып ҡалһын.
2-се а.б. Уҙған йылдар бигерәк ҡәҙерле шул
Һәр көнөндә күпме иҫтәлек.
Тарихтың был данлы йылында ла
Күпме булды матур көндәре!
Йыр (Йыр йырлағанда персонаждар бергә бейей.)

1-се а.б. Халыҡ әйтһә, хаҡ әйтә,
Шулай булған борондан.
Һынамыштар әйтәйек,
Ҡыш миҙгеле турында.
(Эт һәм Сусҡа персонаждары алмашлап һынамыштар әйтәләр.)
Ҡабан: Шулай итеп, башланыҡ! Ҡыш ҡарһыҙ булһа, … (йәй ярлы була);
Эт: Ҡышҡы көн йәйҙе әйтер, …(көҙгө көн яҙҙы әйтер);
Ҡабан: Төнөн бәҫ төшһә, …. (көндөҙ ҡар яумаҫ);
Эт: Төтөн тура сыҡһа, … (һыуыҡ булыр);
Ҡабан: Көн кәртәләнһә, …. (көрәгеңде әҙерлә),
Ай кәртәләнһә, ….. (аҙбарыңды әҙерлә);
Эт: Ағастар елһеҙ шаулаһа, …. (буран булыр).
1-се а.б. Йылдар үткән һайын Яңы йылды
Ҡаршылауы никтер серлерәк.
Сәғәт ун икене һуҡҡан саҡта,
Ҙур мөғжизә көтә һәр йөрәк!
2-се а.б. Ҡәҙерле дуҫтар, беҙ һеҙҙе Яңы йыл байрамы менән ихлас күңелдән ҡотлайбыҙ! Яңы йыл һеҙгә тик яҡты киләсәк, яңы уңыштар алып килһен!
1-се а.б. Ә бына, Яңы йыл байрамы күптән башланды, ә байрамға Ҡыш бабай менән Ҡарһылыу килеп етмәгәндәр, әйҙәгеҙ әле, хөрмәтле дуҫтар, уларҙы бергәләп саҡырайыҡ. Ҡыш бабай! Ҡарһылыу!
Халыҡ менән бергә саҡыралар
Ҡыш бабай: Һаумыһығыҙ, дуҫтар, туғандар! Бына байрам менән ҡотлайым тип, алыҫ араларҙан килеп еттем! Һеҙҙе барығыҙҙы ла яҡынлашып килгән Яңы йыл байрамы менән ҡайнар ҡотлайым! Яңы йыл барығыҙға ла сәләмәтлек, шатлыҡ-ҡыуаныстар, ғаилә именлеге алып килһен!
Ҡарһылыу: Йылдар үткән һайын Яңы йылды
Ҡаршылауы никтер серлерәк.
Сәғәт ун икене һуҡҡан саҡта,
Ҙур мөғжизә көтә һәр йөрәк!
Бергә: Яны йыл менән! Яңы йыл менән!
Ҡыш бабай: Ҡар-бурандары уйнатып,
Елдәр егеп еләмен.
Алыҫ-алыҫ араларҙан
Һеҙҙе һағынып киләмен.
Ҡайҙа ҡыҙым, Ҡарһылыуым,
Байрамдар дауам итһен.
Байрамға килгән һәр кеме,
Йырҙарын йырлап үтһен.
Байрамға килеүселәр менән йыр-бейеү ойошторола.
1-се а.б. Күркәмлек өҫтәп байрамға,
Биҙәнеп килгән шыршы.
Әгәр уттарын ҡабыҙһа,
Ул булыр тағы ҡупшы.
Ҡыш бабай: Байрамдың түрен алып торған шыршының уттары ла янмаған икән!
Йә әле,Ҡарһылыуым,
Балҡыт шыршы уттарын.
Яҡынайтһын улар беҙгә,
Яңы йыл минуттарын.
Тылсымлы таяғым менән туҡылдатып ҡарайым әле…
Ҡыш бабай таяғы менән өс тапҡыр туҡылдата.
Ҡарһылыу: Балҡы, балҡы шыршыҡай,
Балҡы әйҙә, ҡупшыҡай!
Шыршыла уттар балҡый.
1-се а.б. Беҙҙең тормош та бит Яңы йыл гирляндаларына оҡшап тора – бер ерҙә ут һүнһә, икенсе урындарҙа ла һүнә башлай. Киләһе йылда тормошобоҙ төрлө төҫтәге сағыу уттар менән балҡыһын, һүнмәһен, бөтә тирә-яҡты балҡытып торһон.
2-се а.б. Әйҙәгеҙ, бергәләп Ҡыш бабай һәм Ҡарһылыу шыршы тирәләй йырлап алайыҡ.
“ В лесу родилась елочка” йырының тәржемәһе.
Үҫте шыршыбыҙ урманда,
Шаулап торҙо унда.
Йәйен дә, ҡышын да зифа,
Йәшел ул һаман да.
Ел-буран уны йыуатты,
Йыр көйләп йоҡлатты.
“Туңа күрмә”, тине һыуыҡ,
Ҡар юрғанын япты.
Сабып йөрөнө ҡурҡаҡ ҡуян,
Шыршыбыҙ янында.
Уҫал бүре, йыртҡыс бүре
Килде ҡайсағында.
Хәҙер, шыршы ҡупшыланып,
Мәрйендәр элгәнһең.
Балаларға һәм беҙгә лә ,
Бүләктәр килтергәнһең.

Шыршы тирәләй йыр-бейеү, уйындар.
1-се а.б. Бөгөнгө йырлы, бейеүле, уйынлы кисәбеҙҙән үҙегеҙгә дәрт, дарман алып ҡайтырһығыҙ тигән өмөттә ҡалабыҙ.
2-се а.б. Костюмдарҙы бөтә яҡтан күреү өсөн, дөрөҫ баһа биреү өсөн маскарад костюмдарын кейгән дуҫтарыбыҙҙы сәхнәлә бер урап сығыуығыҙҙы һорайбыҙ. Рәхим итегеҙ!
Костюм кейгән персонаждар сәхнәгә сығалар.
Байрам концерты, бейеү көйҙәре бер бер артлы дауам итә.

1-се а.б. Төрөп алып ап-аҡ ҡарҙарына
Алып килсе беҙгә шатлыҡтар.
Ҡыуаныстар килтер халҡыбыҙға
Уңһын баҫыуҙарҙа ашлыҡтар .
2 -се а.б. Илдәр тыныс, донъя имен булһын,
Һөйөү менән типһен йөрәктәр.
Матур үтһен йылдың һәр бер көнө,
Ҡабул булһын изге теләктәр.
1-се а.б . Яңы йыл ҡотло булһын, хуш киләһең Яңы йыл, төклө аяғың менән! 2 се а.б. Яңы йыл һәммәбеҙгә лә сәләмәтлек, йортобоҙға именлек, ризыҡтарыбыҙға бәрәкәт, күңелдәрегебеҙгә илаһи саф тойғолар алып килһен.
Яңы йыл менән!

Сценарий авторы: Альбина Айҙарбәкова
Күгәрсен районы, Мораҡ ауылы.